| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Müellif insanın âkil baliğ oluncaya kadarki sorumluluğun durumu hakkında özet açıklamalar yaparak sabînin/çocuğun bazı dinî yükümlülüklerini, iman, ibadetler ve muamelattaki durumunu tartışır. Daha sonra iman, ibadet ve amele (ahlâk) dair "farz"ları muhtasar olarak kendi perspektifinden kaleme alır. İman/itikada ve birtakım durumlara dair "furûz/farzları" maddeler halinde sıraladıktan sonra "furûzü’l-ahlâk" konusuna geçer ve sonrasında ise ibadetlere dair "farz"ları zikreder. Eserin son kısımlarına doğru ise "sümme i‘lem" şeklinde ifadelerle "mükellefin" teklifine dair birtakım "hükümler" ve bu hükümlere giren füru‘ meseleler ele alınır. Eserde ehl-i rey (Hanefî vs…) ekolün izleri açıkça görülmektedir. Eser "dinî ahlâk" türü eserler içerisinde değerlendirilebilir. |
| Eserin Konu Başlıkları | 1-4. Tevhîd, imanın varlığının şartları, imanın sıhhatinin şartları, akaid şartları. 5-8. İman, olumsuz farzlar, şeriatin farzları, geçimin farzları, yemek yemenin farzları. 9. Ahlâkın farzları/fürûzü’l-ahlâk: On ki maddeden oluşan bu bölüm şu şekilde sıralana bilir: 1-6. Halis niyet hayırlı her durumda Allah Teâlâ’yı kastetmektir/niyet, her türlü günaha karşı pişmanlık ve tevbe, darda ve rahatlıkta sabır ve şükür, kazaya rıza ve kişinin aleyhine olan her durumda tevekkül, havf ve recâ arasında denge/itidalli olma, şeriati tâzîm. 8-12. Bütün haram ve dine muhalif olan durumlardan yüz çevirme, hudû ve huşû, Allah’ın mahlukatına karşı güzel ahlâklı olma, kanaat ve haramlara karşı helâllerle yetinmek/iktifa, Allah için sevgi ve (allah için) düşmanlık, islam’ın azimetlerine devam ve öldürülmeye/katl (riskine) karşı sabır. 10-13. Abdestin, guslün, teyemmümün, orucun farzları. 14-16. Zekâtin, haccın farzları, ve bunların dışında şer‘î ve alet ilimleri vb. gibi yukarıda zikredilenlerin dışında kalan hususlara dair "fürûz"/farz /gereklilikler. Bu başlıklardan sonra ilimler ve fıkıh usulünde yer alan birtakım "hüküm"ler anlatılmaktadır. |
