Şerh

Şerhu ta‘lîmi’l-müteallim

Yazar : Efdalzâde İbn Efdal

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 120
Eser Adı Şerhu ta‘lîmi’l-müteallim
Eserin Anılan Diğer İsimleri Tağyîru ta‘lîmi’l-müteallim
Müellif Tam Künyesi Hamîdüddin b. Efdalüddin el-Hüseynî er-Rûmî
Müellif Bilinen Kısa Adı Efdalzâde; İbn Efdal
Yüzyıl (Hicri) 9.
Yüzyıl (Miladi) 15.
Vefat Tarihi Hicri 908
Vefat Tarihi Miladi 1503
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Antalya Tekelioğlu
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 00553-001
Varak Numarası 1b-42a vr.
Hattat-Müstensih er-Râcî Yunus Efendi
Yazma İstinsah Tarih 1060H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Şerh
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Burhaneddin Zernûcî'nin Ta‘lîmü'l-müteallim tarîkü't-teallüm adl‎ı eserinin şerhi olan bu eser Tağyîru ta‘lîmi’l-müteallim olarak da anılmaktadır. Müellif bu eserde konu başlıkları ve bunların tasnifini Ta‘limü’l-müteallim’deki şekliyle aynen takip etmeyip bu başlıkları "el-had/الحدّ" kelimeleri altında numaralandırarak vermiştir ve eseri toplam kırk sekiz "hadd"e bölmüştür. Genel anlamda eğitim-öğretim âdâbı‎nı‎n iş‏lendiği bu eserde, talebelerin ilim yolunda göstermesi gereken çaba, gayret ve bunlara ulaşı‏‎rken gözetmesi gereken edep kuralları‎, ilim erbab‎ı hocalar‎n ve talebelerin eğitim ve öğretimi esnas‎ında gözetmesi gereken hoca-talebe ili‏şkileri, özellikle Hanefî mezhebi imamlarının -hocalık- vasıfları, eğitim-öğretim ve ahlâk ilişkisi yer almaktadır.
Eserin Konu Başlıkları 1-6. Hadd: İlmin ve fıkh/anlayış/kavrama’nın mahiyeti, ilim, fıkhın fazileti/menakıb, öğretmenin gözetmesi gereken kurallar/âdâbü’l-muallim, öğrencinin gözetmesi gereken kurallar/âdâbü’l-müteallim, cahilliğin kusurları, kötü âlimlerin Allah katındaki durumları. 7-12. Hadd: Din/ahiret âlimlerinin alâmetleri, ilim ve onun ehline ta’zîm, hangi ilmin öncelikle farz olduğu, tahsil/eğitim dönemleri/vakitleri, hoca tercihi, ahmaklığın alâmetleri. 13-18. Hadd: İyiler ve kötülerin alâmetleri, öğrencinin niyeti, İmâm-ı Âzâm’ın, Ebû Yûsuf’un, Muhammed b. Hasan’ın, İmam Züfer’in özellikleri. 19-24. Hadd: Hüküm verme/kazâ şartları, istifade, ders âdâbı ve dersin başlama vakti, ciddiyet, gayret ve ihtimam, geceleri uykusuz kalma, sabır. 25-30. Hadd: İntikal/sefer, -işte- sebat gösterme, müzakere, müşâvere, tahsil/eğitim’in vesileleri, şefkat, endişe. 31-36. Hadd: Nasihat, az konuşma, sefihlere danışmayı terketme, vera‘ ve takva, yemek yeme âdâbı, içme âdâbı. 37-42. Hadd: Komşuyu ağırlama, misafirperverlik, misafilik âdâbı, tevekkül, keder ve üzüntüyü defeden şeyler, rızka engel olan şeyler. 43-48. Hadd: Hafızayı geliştiren şeyler, unutkanlığa sebep olan, onu artıran şeyler, ömrü artıran ve azaltan şeyler.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Felsefî,Memzûc