Katalog Türü | Ahlak |
Eser Numarası | 158 |
Eser Adı | İhyâü ulûmi’d-dîn |
Müellif Tam Künyesi | Hüccetü'l-İslâm Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed et-Tûsî el-Gazzâlî |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Gazzâlî |
Yüzyıl (Hicri) | 5. |
Yüzyıl (Miladi) | 11. |
Vefat Tarihi Hicri | 505 |
Vefat Tarihi Miladi | 1111 |
Dil | Arapça |
Kütüphane Adı | Köprülü Yazma Eser Kütüphanesi |
Koleksiyon Adı | Fazıl Ahmed Paşa |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00700 |
Varak Numarası | 1b-450b vr. |
Hattat-Müstensih | Muhammed b. Hasan |
Yazma İstinsah Tarih | 0689H |
Yazı Türü | Nesih |
Eserin Türü | Telif |
Eserin Baskısı | I-IV, Beyrut: Dârü'l-Ma'rife, 1983. |
Eserin Çevirisi: Türkçe | İhyâu ulûmi'd-din, trc. Ahmed Serdaroğlu, I-II-III-IV, İstanbul: Bedir Yayınevi, 1974-1975. |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Gazzâlî’nin gerek ulema katında gerekse halk arasında en yoğun ilgi gören eseridir. Bu ilgi hem ders halkalarında hem de literatür içerisinde vücut bulmuştur. O din ilimlerinin kendi devrinde gerek ulema nezdinde gerekse literatür dünyasında sahip olması gereken mevkide olmadığını savunan müellif bu maksatla eserin isminden de anlaşılacağı üzere "din ilimleri"ni yeniden "ihya" etmek (canlandırma) gayesiyle bu eseri kaleme almıştır. Dört ana bölüm/"rubu‘" üzerine kurulu olan eser iman, ibadet, ahlâk, bilgi, âdâb-ı muaşeret, âhiret halleri, kurtarıcı şeyler vb. birçok konuyu işlemiştir. Eserin ana bölümleri ise: "İbadetler, adetler, helâk edici ve kurtarıcı şeyler"dir. Her bir bölümde “kitâb” başlığı altında ilgili bölümde incelenen çeşitli birtakım konular işlenmiştir. Her konu ve bununla ilgili muhteva kendi içinde bütünlüğü çok düzenli olarak oluşturulmuş ve başlıklar kendi arasında dikkatlice taksim edilmiştir. Bu açıdan eser müellifin konular arasında bütün-parça ilişkisinin net olarak görüldüğü en sistematik eserlerinden biridir. Birçok ibadet ve ahlâk konuları fıkhî, tasavvufî ve -müstakil felsefe başlığı altında olmasa da- felsefî/aklî açıdan ele alınmış ve müellif ilgili mevzu hakkında kendi yorumlarını yoğun olarak eserinde işlemiştir. Eser "dinî-tasavvufî ahlâk" eserleri içerisine dahil edilebilir mahiyettedir. |
Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime: Kitabın telif sebebi. I. Rub‘: İbadetler. 1. Kitab: İlim. 2. Kitab: İnanç ilkeleri. 3. Kitab: Temizliğin sırları. 4. Kitab: Namazın sırları ve ehemmiyeti. 5. Kitab: Zekâtın sırları. 6. Kitab: Orucun sırları. 7. Kitab: Hacc’ın sırları. 8. Kitab: Kur’ân okuma âdâbı. 9. Kitab: Zikirler ve dualar. 10. Kitab: Virdlerin tertibi ve geceyi ihyâ etme. II. Rub‘: Âdetler. 1. Kitab: Yeme âdâbı. 2. Kitab: Nikah âdâbı. 3. Kitab: Kazanç ve geçinme âdâbı. 4. Kitab: Helâl ve haram. 5. Kitab: Ülfet, kardeşlik, arkadaşlık/sohbe, muaşeret âdâbı. 6. Kitab: Uzlet âdâbı. 7. Kitab: Sefer âdâbı. 8. Kitab: Semâ’ ve vecd âdâbı. 9. Kitab: Emir bi’l-ma‘rûf ve nehiy ani’l-münker. 10. Kitab: Yaşam tarzı, geçinme âdâbı ve peygamber ahlâkı. III. Rub‘: Helâk Ediciler. 1. Kitab: Kalbin hallerinin (acaib) açıklanması. 2. Kitab: Nefsin riyâzeti, ahlâkın temizlenmesi, kalbin hastalıklarının tedavisi. 3. Kitab: İki şehvetin Kırılması. 4. Kitab: Dilin âfetleri. 5. Kitab: Öfke, kin ve hasedi kötülenmesi. 6. Kitab: Dünya’nın kötülenmesi. 7. Kitab: Mal Sevgisi ve cimriliğin kötülenmesi. 8. Kitab: Şan, Şöhret ve riyanın kötülenmesi. 9. Kitab: Kibir ve ucubun kötülenmesi. 10. Kitab: Böbürlenmenin kötülenmesi. IV. Rub‘: Kurtarıcılar. 1. Kitab: Tevbe. 2. Kitab: Sabır ve şükür. 3. Kitab: Havf ve recâ. 4. Kitab: Fakirlik ve zühd. 5. Kitab: Tevhîd ve tevekkül. 6. Kitab: Muahbbet, şevk, üns ve rızâ. 7. Kitab: Niyet, ihlâs ve sıdk. 8. Kitab: Murakabe ve muhâsebe. 9. Kitab: Tefekkür. 10. Kitab: Ölümün ve ondan sonra (ki hayatın) hatırlanması. |
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |