Katalog Türü | Ahlak |
Eser Numarası | 160 |
Eser Adı | Minhâcü’l-âbidîn |
Müellif Tam Künyesi | Hüccetü'l-İslâm Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed et-Tûsî el-Gazzâlî |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Gazzâlî |
Yüzyıl (Hicri) | 5. |
Yüzyıl (Miladi) | 11. |
Vefat Tarihi Hicri | 505 |
Vefat Tarihi Miladi | 1111 |
Dil | Arapça |
Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
Koleksiyon Adı | Süleymaniye |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00743 |
Varak Numarası | 1b-109a vr. |
Hattat-Müstensih | Abdulazîz b. Serhâb b. Zübeyr ed-Derbendî |
Yazma İstinsah Tarih | 0709H |
Yazı Türü | Arabî |
Eserin Türü | Telif |
Eserin Baskısı | thk. Muhammed Mustafa Halâvî, Beyrut: Müesseseti’r-Risâle, 1989. |
Eserin Çevirisi: Türkçe | Abidler Yolu, trc. Yaman Arıkan, İstanbul: Dede Korkut Yayınları, 1968. |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eserine "Dikkat edin/bilin kardeşlerim" şeklinde hitapla başlayan müellif ibadetin; ilmin semeresi, ömrün faidesi, ekviya yolu, evliyanın vasfı, yiğitlerin hırkası, saygın kimselerin şiârı … akıl sahiplerinin tercihi, mutluluğun yolu ve cennet(e girmen)in "metodu/yolu/minhâc" olduğunu belirtmektedir. Daha sonra ise bu yolun önünün "birçok engeller, meşakkatler, uzun mesafeler, büyük afetler …" vb. çeşitli zorluklarla dolu olduğunu ve bunun yanında ise; "kulun zayıf, zamanın zor, meşguliyetin çok, ömrün kısa, yolculuğun uzun, amellerin hatalı, ecelin yakın …olması" vb. çeşitli mazeretleri sayan müellif: "Kim bunları başarırsa kazanır ve ebedi olarak mutlu olur; kim de bunu başaramazsa hüsrana uğramışlarla birlikte (o da) hüsrana uğrar ve helâk olanlarla beraber (o da) helâk olur" şeklinde açıklama yaparak kazanan ve kaybedenin akıbetini beyan etmektedir. Bu açıklamaların neticesinde müellifin kulların "cennet"i kazanmasına yardımcı olmak amacıyla bu eseri kaleme aldığını söyleyebiliriz. Eserin "Minhâcu’l-âbidîn ilâ Cenneti Rabbi’l-âlemîn" şeklindeki tam ismi de bu maksadı beyan eder tarzdadır. Eser bir giriş, bir mukaddime ve her birinde ilgili başlık altında çeşitli fasl'ların yer aldığı yedi "akabe/patika"dan müteşekkildir. Bu bölümlerde özet olarak cennete giden yolun engelleri ve bunları aşma yöntemleri işlenmiştir. Müellif eserdeki konuları işlerken İhyâü ulûmi’d-dîn, Mizânü’l-amel gibi kendisinin diğer ahlâk eserlerinde olduğunun aksine farklı bir anlatım benimseyeceğini belirtmektedir. Eser dinî-tasavvufî ahlâk eserleri içerisinde zikredilebilir bir eserdir. |
Eserin Konu Başlıkları | (Giriş) (Mukaddime: İbadet yoluna eriştirme) 1. Akabe: İlim: 2. Akabe: Tevbe. 3. Akabe: Engeller: 1. Engel: Dünya; 2. Engel: Halk/toplum; 3. Engel: Şeytan; 4. Engel: Nefis. -Beş uzvun takvası: 1. Fasl: Göz; 2. Fasl: Kulak; 3. Fasl: Dil; 4. Fasl: Kalb; 5. Fasl: Karın/Mide: 1. Fasl: Dünya, halk, şeytan ve nefsin ıslah edilmesi/tedavisi/mualece; 2. Fasl: Dört uzvun gözetilmesi; 3. Fasl: Zühdü Gerçekleştiren yollar. 4. Akabe: Geçici durumlar: 1. Fasl: Rızk ve tedbîri; 2. Fasl: Allah’a Tevekkül (konusunda) Nasihatler ve Rızkın tedbîri; 3. Fasl: Tedbîri terketmek suretiyle Allah’a razı olmak. 5. Akabe: Teşvikler: Fasl: Teşvik edici, destekleyici patika/akabe’ların kesilme durumunda ihtiyatlı davranmanın zarureti. -Korku ve ümit yoluna girmenin usûlleri: 1. Usul: Allah’ın Söyledikleri; 2. Usul: Allah’ın Fiilleri ve Muamelesi; 3. Usul: Kıyamet günü konusunda tehdidler ve müjdeler. Fasl: Beşinci "akabe/patika"nın özeti/sonuç. 6. Akabe: Kötüleyiciler/kâdih: 1. Kâdih: İhlâssızlık; 2. Kâdih: Ucub. 1. Fasl: Riyâ, ucub ve bunların her birinin tehlikesi. 2. Fasl: Ameliyle böbürlenen ve Allah’ın fazlını unutan kimse. 3. Fasl: Kötüleyici (şeylerin) "akabe/patika"larını atlatmak için ğaflete karşı teyakkuzda olmaya davet. 4. Fasl: Allah’a itaatte ihlâs. 7. Akabe: Hamd ve şükür: 1. Fasl: Hamd ve şükrün gerekliliği; 2. Fasl: Allah’a yalvarmanın gerekliliği; 3. Fasl: Âhiret yolu kalblerin dahil olduğu ruhânî (bir yoldur). |
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |