Katalog Türü | Ahlak |
Eser Numarası | 163 |
Eser Adı | Bidâyetü’l-hidâye |
Müellif Tam Künyesi | Hüccetü'l-İslâm Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed et-Tûsî el-Gazzâlî |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Gazzâlî |
Yüzyıl (Hicri) | 5. |
Yüzyıl (Miladi) | 11. |
Vefat Tarihi Hicri | 505 |
Vefat Tarihi Miladi | 1111 |
Dil | Arapça |
Kütüphane Adı | Köprülü Yazma Eser Kütüphanesi |
Koleksiyon Adı | Fazıl Ahmed Paşa |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00853-004 |
Varak Numarası | 159b-208b vr. |
Hattat-Müstensih | Muhammed b. İbrâhim |
Yazma İstinsah Tarih | 0701H |
Yazı Türü | Nesih |
Eserin Türü | Telif |
Eserin Baskısı | thk. Muhammed Osman el-Huşt, Kahire: Mektebetü’l-Kur’ân, 1985. |
Eserin Çevirisi: Türkçe | Hidayetin Başlangıcı: Âdâb, Ahlâk ve Tasavvuf, trc. Ömer Faruk Hilmi, İstanbul: Sultan Yayınevi, [t.y.]. |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Genel olarak "taat/itaat, meâsî/isyan/günah ve dostluk/sohbe âdâbı" konularının oluşturduğu üç ana bölümden oluşan eserin girişinde müellif, "ilim talebesi"ne ilim ve ilimle akalı vb. çeşitli konularda açıklamalarda bulunmakta, ilmin birtakım dünyevî menfaatler ve süflî amaçlar gayesiyle tahsil edilmemesi gerektiğini savunmaktadır. Bu gözle ilme bakışın ne anlama geleceğini ve ne gibi sonuçların ortaya çıkacağını müellif şu ifadelerle belirtmektedir: "Ey ilim öğrenmeye …hırslı kimse! Eğer sen ilimle, rekabet, kibir, yaşıtlarının önüne geçme, insanların yüzlerinin sana dönmesini … (birtakım menfaatleri) kastediyorsan (bununla) şüphesiz sen dinini yıkmaya, nefsini yok etmeye, ahiretini dünyana satmaya çalışıyorsun. … Eğer ilim öğrenmekte amacın ve niyetin: hidâyet ise, müjde! Çünkü melekler sen bu yolda yürüdükçe kanatlarını sana açacaktır..." Müellif bu açıklamalardan sonra eserin isminin veriliş maksadını beyan eden ifadelere yer vermektedir: "… Ancak her şeyden önce senin şunu öğrenmen gerek ki hidâyet, başlangıç ve sonu, batını ve zahiri olan ilmin meyvesidir. Ve başlamadan/bidayet (ilmin) sonuna erişilmez, zahirine vakıf olmadan da bâtının farkına varılmaz. İşte ben de sana hidâyetin başlangıcını/bidâyetü’l-hidâyeyi öğütleyiciyim…" Bu açıklamalar müellifin eserini hangi maksatla ele aldığını ve eserine ona bu ismi ("hidâyetin başlangıcı/bidâyetü’l-hidâye") verdiğini göstermektedir. |
Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime (İlim talebelerinin sınıflandırılması) Birinci Kısım: Taat/İtaatler/ibadetler. Giriş Fasl: Uykudan uyanma âdâbı. 1. Bab: Tuvalete girme âdâbı. 2. Bab: Abdest âdâbı: 1-4. Gusül, teyemmüm, mescide gitme, mescide girme âdâbı. 5-8. Güneşin doğmasından zevâl vaktine kadar (yapılacak şeylerin), diğer namazlara hazırlanma, uyku, namaz âdâbı. 9-10-11. İmamlık ve liderlik/önderlik, cuma (günü gözetilmesi gerekenler), oruç âdâbı. İkinci Kısım: Günahlardan kaçınma. Giriş 1-4. Göz, kulak, dil, karın/mide(nin dikkat etmesi gereken) edep kuralları. 5-8. Cinsellik uzvu, eller, ayaklar(ın dikkat etmesi gereken) edep kuralları, kalbin günahları. Üçüncü Kısım: Dostluk (sohbe) âdâbı. 1-5. Allah’la dostluk âdâbı, âlimin, öğrenci(nin dikkat etmesi gereken) edep kuralları, çocuğun anne-babasına (karşı dikkat etmesi gereken) edep kuralları. 6-10. İnsanların sınıfları, dost ve kardeşle olan ilişki âdâbı, arkadaşlık ve dostluk şartları, arkadaşlık hukukunun gözetilmesi, tanıdıklarla olan ilişki âdâbı/âdâbü’l-meârif. (Hâtime/Sonuç). |
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |