Telif

er-Risâletü'l-mekkiyye

Yazar : Kutbüddin el-İsfahânî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 196
Eser Adı er-Risâletü'l-mekkiyye
Müellif Tam Künyesi Kutbüddin Abdullah b. Muhammed b. Eymen el-İsfahânî
Müellif Bilinen Kısa Adı Kutbüddin el-İsfahânî
Yüzyıl (Hicri) 6.
Yüzyıl (Miladi) 12.
Vefat Tarihi Hicri 591
Vefat Tarihi Miladi 1195
Dil Arapça
Kütüphane Adı İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphanesi Atatürk Kitaplığı
Koleksiyon Adı Osman Ergin
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 00524-010
Varak Numarası 167b-229a vr.
Yazma İstinsah Tarih 0934H
Eserin Türü Telif
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Müellif eserin girişinde, "…ben bu eseri Mekke’de telif ettim. Sonra da Dımaşk/Şam şehrinde de düzelttim…" şeklinde ibare kullanmış; eserini neden bu adla isimlendirdiğini belirtmemiştir. Eserdeki bu ifadeden yola çıkarak müellif eseri Mekke’de telif ettiği için bu isimle adlandırmıştır diyebiliriz. Eser düzensiz bir şekilde başlıklandırılmıştır. Tasavvufî ahlâk türü içeriğe sahip eserde tasavvufî terimler kullanılarak ahlâk-tasavvuf ilişkisi nazarî düzlemde işlenmiştir.
Eserin Konu Başlıkları Fasl: Allah’a (giden) yol/tarîk nasıldır? Fasl: Sufî/tasavvufî ilimler. 1. Bab: Tercih edilen ilm(ilm-i râcih). 1-4.Fasl: Sufiyye, şer‘î ilimler, (kişinin ben tüm ilimlere sahibim diye iddiada bulunmaması), (müridin kâmil bir şeyhi örnek alması gerektiği). 5-7. Fasl: Mürid bir şeyhe eriştiğinde çalışmalı, tevhîdü’l-matlab’dan maksat, müridin sadık ve muhlis olması gerektiği. 2-4. Bab: Talibin/müridin iradesi…, örtünün kalkması, ve bunun (örtünün) ötesinde hoca’nın olması, tashih-i bidayet. 5. Bab: (Şartlar: bu bölümde her bir "şart" müstakil bir "bab" olarak başlıklandırılmıştır. 1. Şart: Daima abdestli olma. 2. Şart: Oruca devam etme/daima oruçlu olma. 3. Şart: Devamlı susma (çok konuşmama). 4. Şart: Halvete devam etme: Fasl:…, Fasl: (İmam Nevevî’nin Riyâzü’s-salihîn adlı eserinden "uzlet" babı konu edinmiştir.), Fasl: Hz. Peygember’in insanların arasına karışmak ile alâkalı bir hadisi işlenmiştir, Fasl: (Sahabenin halveti), Fasl: Tarîkat şeyhleri(nin halveti), Fasl: Halvetin faydaları, Fasl: Nübüvvet, Fasl: Kalb, Fasl: (Meşayihin halvete dair sözleri. 5. Şart: Zikre (çokça) devam etme: Fasl: (Allah, zikri kalbin silahı kılmıştır.), Fasl: Allah’ı zikir, bütün taliblere/et-talibine’l-muhibbîn farzdır, Fasl: (Bütün ibadetler kıyamet günü ortadan kalkacağı/olmayacağı, ancak zikrin devam edeceği) Fasl: Zikre dair bazı rivayetler), Fasl:… Fasl: Zikrin şahidleri, Fasl: Zikrin keyfiyeti, Fasl: Allah’ı zikr, Fasl:…, Fasl:…, Fasl: Müride gaflet uykusundan uyandığında ilk lazım olacak şey, Fasl: Zikrin telkini, Fasl: Telkinin Şartları, Fasl: Necmeddin-i Kübrâ’nın zikre dair bir sözü, Fasl: Zikrin hulâsası, Fasl: (Kelime-i tevhîd söyleyenler), Fasl: Allah "…." sözüyle zikredene şu hediyeyi vermiştir, Fasl: Etvar, Fasl: Visâl, Fasl: (Talib-i hakkın visal konusunda hakla buluşmaya iştiyak duyması gerektiği, 6. Şart: Havatır-ı nefyetmeye devam etme: fasl: tasavvufî ilimlerde havatır (tarifi), fasl: havatır mucahedeyi getirir. 7. Şart: Kalbi tam bir irade açısından şeyhe rabtetme/bağlama: (Bu bölümün fasıllarında “müridin” bu konuda üzerine düşen şeyler anlatılır). 8. Şart: Allah’a itiraz etmeyi terketme: Fasl: Rıza, Fasl: Vasıta. 6-10. Bab: Vera, onların mucavereleri, muraât, Allah Hz. Peygamberi tüm ümmete davetçi olarak göndermiştir, "Kim nefsini mucahede ve sıkıntıya katlanmak ve rıza göstermekle terbiye ederse birtakım makamlara geçer…" sözü 11-14. bab: hırka giyme, tasavvuf ve sûfîlerin mezhebi, marifet, salikin usul-u din’i bilmesi gerektiği: (bu bölümdeki "fasıl"larda "itikad" ve itikad ilmine dair hususlar işlenmekte ve bazı ulema ve sûfîlerin bu konudaki sözlerine yer verilmektedir). 15-17. Bab: Vasiyet, halvet ehlinin vakıatları/başına haller: bu bölümdeki "fasıl"larda halvet, halvet anında yaşananlara dair bazı hallere yer yer verilmektedir. Ayrıca, hak, hakikat, tecessüm, şeytanın vesveseleri işlenmektedir, … Şeyhin … Sözünün Şerefi: Bu bölümdeki “fasıl”larda, sahabi, tabiîn, kutb, temerruğ, vb. kavramlarına ve bunların tariflerine, abdin/kul ubudiyeti koruması gerektiğine, siyer-i zati’n-nefs/nefs-i: nefsin mutmainne’den sonraki haline yer verilmiştir).
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk