Telif

Istılâhâtü’s-sûfîyye

Yazar : Muhyiddin İbnü'l-Arabî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 212
Eser Adı Istılâhâtü’s-sûfîyye
Eserin Anılan Diğer İsimleri Risâle fî ıstılâhâti ehli't-tasavvuf; Istılâhu ehli't-tahkîk
Müellif Tam Künyesi Ebû Abdullah Muhyiddin Muhammed b. Ali et-Tâî el-Endelüsî İbnü'l-Arabî
Müellif Bilinen Kısa Adı Muhyiddin İbnü'l-Arabî
Yüzyıl (Hicri) 7.
Yüzyıl (Miladi) 13.
Vefat Tarihi Hicri 638
Vefat Tarihi Miladi 1240
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Esad Efendi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 01448-009
Varak Numarası 53b- 58a vr.
Yazma İstinsah Tarih 0981H
Yazı Türü Talik
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı thk. Bessam Abdülvehhab Cabi, Beyrut: Dârü'l-İmam Müslim, 1990.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri "Risâle fî ıstılâhâti ehli't-tasavvuf, Istılâhu ehli't-tahkîk" adıyla da anılan bu eser tasavvufî terimlerin kısaca ele alınıp tariflerinin yapıldığı bir kitaptır. Eserde çoğunlukla ahlâk terimleri ele alınmış ve kısaca tarifleri yapılmıştır. Müellif eserinin girişinde şu ifadelere yer verir: "Şüphesiz sen (?) bana ehlullahtan olan muhakkik sûfîlerin kendi aralarında kullandığı birtakım lafızları/kelimleri şerhetmemi işaret ettin…" Müellifin bu ifadesinden sonra bazı âlimler (kendisine) sûfîlerin kullandığı ve eserlerinde bulunan bu terimler hakkında bilgi sahibi olmadıklarını söylerler ve kendisinden bunlar hakkında bazı (açıklamalar) yapmasını isterler… Bunun üzerine müellif eseri kaleme almaya karar verir ve "bütün lafızları alamadım fakat bunlardan önemine göre bazılarını seçtim…" şeklindeki ifadesinde de olduğu gibi birçok terim içinden seçilmiş bir derleme oluşturur. Tüm bu açıklamalar neticesinde eserin muhtasar bir tasavvuf terimleri sözlüğü mahiyetinde olduğunu söyleyebiliriz.
Eserin Konu Başlıkları 1-5. Hâcir, irade, mürid, sâlik, müsâfir/yolcu. 6-10. Sefer, tarik, vakit, edeb, makam. 11-15. Hâl, aynü’t-tahkîm, inziâc, şeriat, şath. 16-20. Adl/adalet, hak, ifrat, kutb, evtâd. 21-25. Budelâ, nukabâ, nücebâ, imnâ, melâmiyye. 26-30. Mekân, kabz, bast, heybet, üns. 31-35. Tevâcüd, vecd, vucûd, celâl, cem’. 36-40. Gark, ğıybet, hudûr/huzûr, sahv, sekr. 41-45. Şurb, reyy, mahv, isbât, kurb. 46-50. Bu’d, hakikat, nefs, hâtır, ilme’l-yakīn. 51-55. Ayne’l-yakīn, hakke’l-yakīn, vâride, şâhid, ruh. 56-60. Nefs, sırr, vell/vull (vecdin ifratı), vakfet. 61-65. Fetret, tecrîd, tefrîd, latîfe, kıllet. 66-70. Riyâzet, mücahede, ğadl, zihâb, zâcir. 71-75. Zaman, suhk, mahk/yok olma, sırr, tecelli. 76-80. Tahalli, muhâdara, mukâşefe, müşâhede, muhâdese. 81-85. Mir’ât, levâyih, tavâli’, levâmi‘, hucûm. 86-90. Temkîn, rağbet, rehbet, mekr, ıstılâm. 91-95. Ğurbet, himmet, gayret, hürriyet, mutâlaa. 96-100. Futûh, rihl, isim, resim, rivâyed (imanın artması). 101-105. Hızır, İlyas, ğavs, vâkıât, ankâ. 106-110. Verkâ, ikâb, şecere, dürretü’l-beydzâ, sekine. 111-115. Tevellî, terakkî, havf, celvet, kalem. 116-120. Levh, ittihâd, nevâle, mehda’, hicâb. 121125. Verkā, ikāb, şecere, dürretü’l-beyzâ, sekine. 126-130. İnabet, cers, hatm, ilâhiyat, tab‘. 131-135. Seviyy, cesed, nur, zulmet, ziyâ. 136-140. Zıll, lübb, kışr, lubbü’l-lübb, umum. 141-145. Husûs, işâret, ğayb, âlem-i emr, âlem-i halk. 146-150. Ârif ve marifet, âlim ve ilim, hakk, kevn, ridâ. 151-155. Kemâl, edyen, berzah, ceberût, mülk. 156-160. Melekût, melikü’l-mülk, matla‘, mesel, arş. 161-165. Kürsü, kıdem, îyd, had, sıfat. 166-170. Naat(sıfat), reviyye, lesn, hû, nihâyet. 171-176. Sevâ, intibah, yakaza, tasavvuf, tehalla, sırrü’s-sır.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk