Eserin Konu Başlıkları | Giriş ve güzel ahlâk’ın küllî ilkelerinin açıklanması: bu bölüm 8 fasıldan oluşmaktadır. İlkler/kavaid, âdâb ve ahlâk. hz. Peygamber’in mehâsinü’l-âdâb ve’l-ahlâk’a dair bazı sözleri. Bazı filozof ve bilginlerden (mehâsinü’l-âdâb ve’l-ahlâk’a dair rivayet edilen) diğer sözler mukaddime. Âdâb-ı muallim: İki fasıldan müteşekkildir. [Ahlâk terimleri]: 1-6. Bab: Elif: İstikbar, îsar, inâbet ve evbet, insâniyyet, eryehiyye. Be: buhl, bezâ, beyân, betâlet, betar/ebter. Te: Tevâzu’, teşedduk, tevekkül, teka’ur, tekellüf, tehevvür, tehâvün, tevânî, tenâfüs, tesannu’, tekebbür, tena’um, teşebbu, tecemmül, tefaddül, tahammül. Se: sebât, Cîm: ceberrut, cûd, cidâl, câh, cumûd, cevr, cehl, cehd, cem‘, celâl, cemâl, cübn, celâdet, cefâ, cehr, cû‘. Hı: Hilm, hıkd, haset, hırs, hubb, hasen ve ihsân, hamiyyet, hıfz-ı hududullah. 8-12. Bab: Hı: Havf, hilfü’l-va‘d, humûl, hab(i)s. Dâl: Duâ, dilâle, dâlle ve idlâl, denâe. Zâl: Zikr, zü’l-lisâneyn, zemm, züll, zekâ. Ra: Recâ, rızâ, riyâ, rifk, rikkatü’l-kalb, ruûne, rahmet, re’fet, rağbet, rehbet. Ze: Zühd. Sin: Sehâ, semâhat, seref ve isrâf, sehâfet, sefeh, suhriyye, suâl, sükût, selâmet. 13-17. Bab: Şin: Şiba‘, şehvet, şereh, şebek/şebak, şekk, şuhh, şirk, şöhret, şeref, şecaat, şevk, şükr, şiddet, şevket, şemâtet, şefkat, şikâyet, şefaat, şikâk, şehâmet, şerr. Sad: sabır, sıdk, salâh, samt, salef, saar, salâbet, siyânet, savlet, savl, salât, sarm; Dâd: Dahik, dalâl, darâr/zarâr. Tı: Tûl-i emel, tayş, tama‘, tarab, ta‘n, tuma’nîne, tiyâbe, tilâkatü’l-vech; Zı: zulüm, zan, zarf; 18-22. Bab: Ayn: Akl, iffet, iz, ünf, ucb/ucûb, afv, urâm, inâd, utüvve, adâvet, ilm, avn, uluvv, âr, uzr/özür, uzlet, ubûdiyyet, ibret, ışk/aşk. Gayn: Gıybet, gadâb, gayz, gayret, gaflet, ginâ, gamm, gabâvet, gill, gışş, guluvv, gadr, gurûr, galabe, gufrân, gilza. Fe: Fakr, fahr, fahş, fikret, fudûlü’l-kelâm, fütüvvet, fıtnat, fereh, fezâzet, fesâd, fetk, fâket, feza’, ferâğ, fıkh, fazl, fesâhat, firâr, fahs, furâr. Kaf: Kurbet, kasvet, kudret, kuvvet, kahr, karâr, kanâat, kunût, kusûr, kirâ’, kunû’, kıraatü’l-Kur’ân, kıyâmü’l-leyl, kaylûle, kadh, kazf, katîatü’r-rahm, kasd, kavl. Kef: kibr, kezib, küfür, kesel, kerem, kifâyet, keff, kefâf, kelâl, kezmü’l-ğayz, keyd, keşf, kenûd, kenz, kemâl, kedd, kedh, kebed. 23-27. Bab: Lam: lîn, lübb, levm, lü’m, la’n, lağv, lehv ve laib, lutuf ve letâfet. Mim: mudârât bi-ğayr-i hemz, mirâu, mizâh, medh, murâkabe, muhâsebe, musâbere, muâkabe, münâ, müdâhene, meveddet, mekr, murûet, mikat, makt, münâfese, minnet, muvâzebe, melâle, mecânet, mülk. Nûn: niyet, nifâk, nevm, nufret, nemîme, nisyân, necvâ, nedâmet, nezâfet, nahvet, neks. Vav: Vera‘, vakâr, ve’y, vülu’ bi’ş-şey’, vefâ bi’l ahd, vüdd, vecd. Ye: Yakīn, yakaza, yüsr, yemîn, yümn. |