Telif

İrşâdü'l-kulûb

Yazar : Deylemî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 237
Eser Adı İrşâdü'l-kulûb
Müellif Tam Künyesi Hasan b. Ebü'l-Hasan ed-Deylemî
Müellif Bilinen Kısa Adı Deylemî
Yüzyıl (Hicri) 7.
Yüzyıl (Miladi) 13.
Vefat Tarihi Hicri 711
Vefat Tarihi Miladi 1311
Dil Arapça
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı Necef: Hacı Hasan Matbaası, 1301.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Çokça âyet ve hadise, ashabın, sûfîlerin vb. sözlerine yer verilen bu eserde mev‘iza özellikleri görülse de ağırlıklı olarak ahlâkın çeşitli konularının mevcut olması itibariyle eseri nasihatnâme tarzı; bazı ibarelerinde "tasavvufî ahlâk" terimlerin çokça kullanılması açısından da "tasavvufî ahlâk" türü eserler içerisinde değerlendirebiliriz. Ancak eser nihaî tahlilde metin içi atıflar ve diğer bütün bablar dikkate alındığında tamamıyla "dinî ahlâk"ı yansıtır. İçinde "mev‘iza" türü özellikleri çokça barındırıyor olsa da ahlâk bahislerine oldukça fazla yer verilmesi itibariyle eseri değerlendirmeye almayı daha uygun bulduk. Eser toplam elli dört babtan müteşekkildir.
Eserin Konu Başlıkları Mevâiz 1-5. Bab: Meviza ve onunla nasihat etmenin sevabı, dünyada züdh/zahidlik, dünyanın zemmedilmesi, dünyayı terk, korkutma/terhib, tahvîf. 6-10. Bab: Dünyada cezayla uyarma, emeli kısa tutma, kısa bina yapma/kasrü’l-i‘mâr, hastalık, hastanın ibadeetinin sevabı. 11-15. Bab: Tevbe ve şartları, ölümü hatırlama, amele koyulma/el-mübaderet fi’l-amel, müminin ölüm esnasındaki hali, musannifin mevizaya dair sözleri. 16-17-18-19-20. Bab: Kıyamet alâmetleri, zina ve faizin cezası, Lokman Hekîm’in oğluna nasihatleri, Kur’ân okuma, (Kur’ân okuma üzerine) açık bir hitab. 21-25. Bab: Zikir ve onu devam ettirmek, gece namazının fazileti, Allah korkusundan dolayı ağlamak, Allah yolunda cihad, (cinsel anlamda) şevksizlik ve insanlardan uzak durma/i‘tizal. 26-30. Bab: Vera‘ ve bu hususta rağbet gösterme, suskunluk, Allah’tan korkma, Allah’tan ümit kesmeme, Allah’a karşı utanma. 31-35. Bab: Hüzün ve fazileti, (Allah’ karşı) huşû içinde olma, koğuculuğun ve gıybetin kötülenmesi, kanaat, Allah’a tevekkül etme. 36-40. Bab: Allah’a şükretme, yakīn, sabır, Allah’ın gözetiminde olma (duygusu)/murakabe, haset. 41-45. Bab: Allah’ın nuruyla bakma/el-firâse bi-nûrihi, güzel ahlâk ve sevabı, cömertlik/sehâ ve cûd, Ebû Zerr’in sorusu, Allah’ın dostluğu, 46-50. Bab: Müminlerin emirinin ve (diğer) imamların sözleri(inden derlemeler), dua, bereketi ve fazileti, fakirliğin fazileti, edeb, tevhîd. 51-54. Bab: Peygamberin ve (diğer) imamların haberleri, seçme hadisler, akıl, mirac gecesi.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk