Katalog Türü | Ahlak |
Eser Numarası | 242 |
Eser Adı | Tarebü'l-mecâlis |
Müellif Tam Künyesi | Emîr Hüseyin b. Alim b. Hasan el-Gavrî el-Hüseynî |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Emir el-Hüseynî; Hüseyin el-Gavrî |
Yüzyıl (Hicri) | 8. |
Yüzyıl (Miladi) | 14. |
Vefat Tarihi Hicri | 718 |
Vefat Tarihi Miladi | 1318 |
Dil | Farsça |
Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
Koleksiyon Adı | Ayasofya |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 04133-001 |
Varak Numarası | 1b-85b vr. |
Hattat-Müstensih | Muhammed b. Ali b. Muzaffer |
Yazma İstinsah Tarih | 0879H |
Yazı Türü | Nesih |
Eserin Türü | Telif |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Beş kısımdan oluşan ve her kısım kendi içinde farklı fasıllara ayrılan eserin mukaddimesinde, "İnsanın en güzel surette ve aklî yaratılışına dikkat çekilmiş, ve 'Allah Ademi kendi suretinde yarattı' sözüyle bu yaratılışın bir özeti"ni sunmuş olan müellif daha sonra farklı hususî sıfat/mizaçlarda terkip edilen insanların kemâl ve noksanlıklarından, saâdet ve şakavetten, buna göre mebde-i aslî hûd/Allah'a vâsıl olup olmayacağından, farklı din ve mezheplere bölünmelerinden ve 'Her ümmete kendi amelini güzel gösterdik' âyet-i kerimesiyle her kavmin kendi fiillerini doğru görmesi gibi vb. ümmetlerin tavırlarından bahseder. Eserin içerik olarak kaleme alınış şekli ise, öncelikle konuyla ilgili âyet ve hadislere yer verilir. Yer yer şiirlere ve bazı fasıllarda da "mesnevi" başlığında şiirsel açıklama, örneklendirmelere, "hikayat" başlığı altında da konulara dair ders çıkarılacak olaylara yer verilir. |
Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime Birinci Kısım: Yaratılış ve onu içeren bazı durumlar hakkında olup sekiz fasıldır: 1. Fasl: Âlemin başlangıcı. 2. Fasl: Şahadet âleminin vasıfları/sıfatı. 3. Fasl: Dünyanın hakikati dair işaretler. 4. Fasl: Dünyanın vasıfları. 5. Fasl: Der mezheb dünya ve nasihat. 6. Fasl: İblîs’in yaratılışı. 7. Fasl: İblîs’in halleri. 8. Fasl: Hz. Âdem’in yaratılışı. İkinci Kısım: Âdem’in zürriyetinin sınıfları on iki fasıldan oluşmaktadır. 1. Fasl: Peygamberlerin yaratılışı. 2. Fasl: Şeriat âlimlerinin yaratılışı. 3. Fasl: Tarîkat şeyhlerinin yaratılışı. 4. Fasl: Âlimlerin vasıfları. 5. Fasl: Fakirlerin vasıfları. 6. Fasl: Hakiki zikir ehlinin vasıfları. 7. Fasl: Hükümdarların yaratılışı. 8. Fasl: "Mamûr etme gücü"nün açıklanması. 9. Fasl: Adaletli hükümdarlar. 10. Fasl: Zalim hükümdarlar. 11. Fasl: Avam insanların vasıfları. 12. Fasl: … Üçüncü Kısım: İnsanın tüm canlılar içindeki şeref ve fazileti hakkındadır ve on dokuz fasıldan oluşur. 1. Fasl: Münazara. 2. Fasl: İstişare. 3. Fasl: Hayvanların diyalogu. 4. Fasl: … 5. Fasl: (hükümdaarın devlet erkanıyla istişaresi). … 13. Fasl: Hicaz bilginleriyle aslanın diyalogu. 14. Fasl: Şam bilginleriyle yılanın diyaloğu. 15. Fasl: Türk bilginleriyle tilkinin diyalogu. 16. Fasl: Rum bilginleriyle örümceğin diyalogu. 17. Fasl: Irak bilginlerinin diyalogu. 18. Fasl: Hind bilginleriyle tavus kuşunun diyalogu. 19. Fasl: Horosan bilginleriyle humâ kuşunun diyalogu. Dördüncü Kısım: Övülen ahlâk’ın açıklanması hakkındadır ve dokuz fasıldan oluşur: 1-5. Fasl: İlim, hilm, haya, cömertlik, af. 6-9. Fasl: Doğruluk, adalet, adalet, şefkat, tevâzu. Beşinci Kısım: Zemmedilen evsaflardır ve on iki fasıldan oluşur: 1-4. Fasl: Heva, ucub, kibir, haset. 5-8. Fasl: Buğz, hırs ve şehvet, cimrilik, isrâf. 9-12. Fasl: Riyâ, tama‘, emel, resm ve âde. |
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |