Telif
Neşrü'l-mehâsini'l-gāliye fî fazli meşâyihi’s-sûfîyye ashâbi’l-makāmâti’l-âliye
Yazar : Afîfüddin el-Yâfiî Yâfiî
Detaylar
| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 268 |
| Eser Adı | Neşrü'l-mehâsini'l-gāliye fî fazli meşâyihi’s-sûfîyye ashâbi’l-makāmâti’l-âliye |
| Müellif Tam Künyesi | Afîfüddin Abdullah b. Es‘ad b. Ali b. Süleyman el-Yâfiî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Afîfüddin el-Yâfiî; Yâfiî |
| Yüzyıl (Hicri) | 8. |
| Yüzyıl (Miladi) | 14. |
| Vefat Tarihi Hicri | 768 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1367 |
| Dil | Arapça |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Ayasofya |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02133 |
| Varak Numarası | 1b-199a vr. |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Baskısı | thk. Abdünnasır Sadi Ahmed Abdullah, I-II. Kahire: Mektebetü’s-Sekâfeti’d-Diniyye, 2004. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Tasavvufî konuların dışında itikadî konuların da ele alındığı bu kitapta özellikle makam-ahlâk-haller ilişkisi işlenmiştir. Tasavvuf âdâbını, tasavvufa yöneltilen birtakım kelâmî problemleri, müridin sülûk ettiği yolda yapması gerekenleri, makamlar ve halleri, tasavvufî ahlâk terimlerini ele alan bir eserdir. Ahlâk terimleri ağırlıklı olarak makamlar ve haller bahsinde işlenmiş, terimlere dair açıklamalarda yer yer doğrudan âyet ve hadislerle giriş yapılmış bazan da terimin sözlük karşılığı verilmiştir. Ancak ekseriyetle ele alınan terimler veya konular geçmiş sûfî ve ulemadan nakiller yapılarak işlenmiştir. Fasıllar içerisinde çeşitli kasîdeler başlıkları altında birtakım ahlâkî konular işlenmiştir. Eser başlıkları fasıllara ayrılmış ve her fasıl bir soruya karşılık verilen cevap amaçlı kaleme alınmıştır. Bu fasıl başlıklarında da mesela birinci fasıl için, "1. Fasıl: Birinci sorunun cevabı" şeklinde ibare kullanılmış ve akabinde metin içerisinde de hangi soru olduğuna yer verilmiştir. Yukardaki örnekteki gibi başlıklandırma yapmayıp doğrudan ilgili soruyu fasıl başlığı olarak almayı, içeriğe ulaşma kolaylığı ve başlık kısalığı açısından tercih ettik. |
| Eserin Konu Başlıkları | 1-5. Fasl: Evliyanın keramet göstermesinin aklen mümkün ve naklen de vâki olduğu, kerametin cinsi ve büyüklüğü açısından mucize derecesine ulaşabileceğinin caiz olduğu, mucize ve keramet arasındaki fark, şüphesiz kerametin sahabe döneminde de vâki’ ve çok olduğunda şüphe yoktur, sahabe zamanından sonra kerametin ortaya çıkması ve meşhurlaşması çoğaldı. 6-10. Fasl: Tekfirde acele edilmemesi doğrudur, ilim ve onunla amel etme, evliyadan kerameti olanların olmayanlara üstünlüğü diye bir zorunluluk yoktur, âlimlerin en faziletlisi. [İlim ve amelin çeşitleri] Makamlar ve Haller: Makamlar: 1-5. Makam: Tevbe, verâ, zühd, sabır, fakirlik. 6-10. Makam: Şükür, havf, recâ, tevekkül, rızâ. (Terkedilmesi gereken birtakım sıfatlar: Riya, sum‘a, ucub, kibir, aldatma, başkanlık talep etme, gadâb, cimrilik, tama‘, düşmanlık, korkaklık, büyüklenme, dünya sevgisi, tul-i emel, hevaya itimadd etme, zenginlere hürmet, övme ve kötüleme, acelecilik, insanların ayıplarıyla meşgul olma, rehbet, gücenmek, fakirleri aşağılama, kalbin hüzünden uzak kalması, hırs, ihanet vb.) Haller: 1-5. Hal: Muhabbet, şevk, üns, heybet, kurb/yakınlık. 6-10. Hal: Haya, sarhoşluk, vusûl, fenâ, bekâ. (Bu hallerden sonra eserde işlenen diğer bazı konular: ilim ve âlimin fazileti, edep, sehâ, fakirlik, kanaat, uzlet, zikir, doğruluk, ihlâs, tevazu, mucahede ve nefse muhalefet etme, ("meslek" başlığı altında çeşitli hususların ele alınması), âdâb-ı sema, Hâtime: Gerçek, arif âlimlerin sözleri: (Bu bölüm her ne kadar ibarede olduğu gibi kitabın "son"unu ifade etse de metin farklı farklı konularla devam etmektedir.) -Tasavvufun mahiyetinin izahı: Fasl: Sûfînin nisbeti. -Tasavvuf, fakirlik ve zühd arasındaki farkın izahı. -Sûfî, mutasavvıf ve müteşeyyih arasındaki farkın izahı. -Sûfîlerin faziletleri. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |