| Eserin Konu Başlıkları | Birinci Bölüm: Ahlâk ilmi. A. Bu ilme dair birtakım kavramlar: meleke, istidâd, hal, keyfiyet. B. Ahlâkın değişmesi (meselesi). C. Nefsin kuvveleri. -İdrak gücü. -Gadâbî güç. -Şehevî güç. -Nutkî güç. d. Erdemler: Cerbeze, gabâvet (cahillik), şecaat, tehevvür, cübn (korkaklık), iffet, fücûr, cûd (cömertlik), gadap, şehvet. E. Bazı ahlâkî kavramlar ve alt erdemler: I. Hikmet erdemi altında yer alan erdemler: hayr, kemâl. 1-3. Safâü’z-zihn (zihin açıklığı), cevdetü’l-fehm (iyi kavrayış), zeka. 4-6. Güzel tasavvur (hüsnü’t-tasavvur), öğrenme kolaylığı (suhûleti’t-teallûm), ezberleme (hıfz), hatırlama (zikr). II. Cesaret (şecaat) erdemi on bir çeşittir: 1-5. Yüksek gayret (azmü’l-himme), sabır, olayları cesur karşılama (en-necde), yumuşak huyluluk (hilm), soğukkanlılık (sükûn). 6-10. Tevâzu, gözü peklilik (eş-şehâme), sebat, onur duygusu (el-hamiyye), incelik (er-rikka). III. İffet erdeminin çeşitleri onbir: 1-3. Haya, sabır, arzuları dizginlemek (ed-deat). 4-6. Düzenlilik (en-nezâhe), kanâat, vakâr. 7-9. Yumuşak başlılık (er-rıfk), iyi hal (husni’s-semt), vera. 10-11. Düzenlilik (intizâm), cömertlik (es-sehâvet): kerem, isar, yüce gönüllülük (en-nübl), yardımseverlik (muvâsât), el açıklığı (es-semâha), müsâmahat. 4. Adalet erdeminin altında yer alan erdemler. 1-5. Sadâkat, ülfet, vefâ, sevgi (et-teveddüd), mükâfat (el-mükâfee) 6-10. İyi muamele (husni’ş-şerike), herkese karşı dürüstlük (husnü’l-kaza), sıla-i rahim, şefkat, iyileştirme, düzeltme (ıslâh). 11-14. Tevekkül, teslimiyet (et-teslim), rıza, ibadet. F. Ahlâkî hastalıklar ve tedavi yolları: a) Nazarî güçten kaynaklanan hastalıklar: 1-3. Hayret, cehl-i basît, cehl-i mürekkeb. b) Öfke gücünden kaynaklanan hastalıklar: 1-3. Ucub, kibirlenmek (tekebbür), övünmek (iftihâr). 4-6. Mücadelecilik (mürâi), inatçılık (ilcâc), şaka (mizah). 7-10. Alay etmek (istihzâ), vefâsızlık (gadr), zulüm (daym), kıymetli eşyanın peşine düşme. c) Korkaklıktan kaynaklanan hastalıklar: 1-3. Nefsin ihaneti, hayat tarzının bozulması, halkın korkağın malını istemesi. 4-6. İşlerde sabırın azalması, tembelliğin başlaması, kişinin kendisi ve ailesin yapılan onur kırıcı durumlara rıza göstermesi. 7-9. Küfür ve iftiralara tahammül ve kötülükleri dinleyip kabullenme, azarlanacak duruma gelme, gevşeklik. d) Hads (sezgi) gücünden doğan hastalıklar: -Hırs, temellik, üzüntü. e) Nazarî, öfke ve sezgi gücünden doğan ikincil hastalıklar -Haset, gıbta, tama‘, kıskançlık, yalan, övünmek. H. Ahlâkın korunması I. Ahlâkî hastalıkların tedavisindeki genel prensipler İkinci Bölüm: Ev Yönetimi b. Aile ve ona olan ihtiyaç c. Ev yönetiminde malların taksimi d. Malların yönetimi: -Kazanılması itibariyle -Korunması itibariyle -Harcanması itibariyle a. Ev yönetiminde eşin (zevcenin) yeri b. Ev yönetiminde çocuklar ve hizmetçiler Üçüncü Bölüm: Devlet Yönetimi a. Siyasi oluşumun nedenleri b. Şehir türleri: 1. Haram (maksatsız) şehirler 2. Maksatlı şehirler: Ruhanî, cismanî: arazî, zâtî: şehevî, gadâbî. c. Devlet başkanının nitelik ve görevleri d. Halkın devlet başkanına karşı görevler |
