Şerh

Mefâtîhu'l-cinân ve mesâbîhu'l-cenân

Yazar : Seydî Alizâde Ya‘kūb el-Bursevî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 290
Eser Adı Mefâtîhu'l-cinân ve mesâbîhu'l-cenân
Eserin Anılan Diğer İsimleri Şerhu şir'ati'l-islâm
Müellif Tam Künyesi Ya‘kūb b. Seydî Ali el-Acemî el-Bursevî
Müellif Bilinen Kısa Adı Seydî Alizâde; Ya‘kūb el-Bursevî
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 931
Vefat Tarihi Miladi 1526
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Beşir Ağa
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 00084
Varak Numarası 1b-223a vr.
Hattat-Müstensih Ramazan b. Yakub
Yazma Kayıt Yeri Kostantınıyye/İstanbul
Yazma İstinsah Tarih 0966H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Şerh
Eserin Baskısı İstanbul: Matbaa-i Osmaniye, 1897.
Eserin Çevirisi: Türkçe trc. Naim Erdoğan, İstanbul: Pamuk Yayınları, [t.y.].
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri İmamzâde’nin dinî-ahlâkî türde yazılmış ilmihal eseri olan Şir‘aüi'l-İslâm adlı eserinin şerhidir. Müellif eserinin girişinde ilmin üstünlüğü ve diğer nimetler arasındaki konumu, ilimler arsında şer‘î ilimlerin faydası vb. hususlardan bahseder. Ona göre bu ilmin kitapları arasında zikredilebilecek bir eser de, "çok faydalı ve gâyet yumuşak tesirli bir kitap" olarak gördüğü Şir‘atü'l-İslâm adlı eserdir. Müellif başlangıçta bu eseri şerhetmek istediğini ancak acziyete düşerek bunu ertelediğini belirtmektedir. Daha sonra ise bir işaretini farz-ı ayın olarak gördüğü bir zatın emrini baş tacı kabul ederek eseri kaleme almaya başlamıştır. Eser şerhedilirken çeşitli tefsir, hadis ve muteber meşhur dinî kitaplara başvurulmuştur. Alıntı pasaj ve sözlerin sonlarına ilgili kaynak eserlerin isimleri zikredilmiştir. Müellif bununla, kendi ifadesiyle "okuyucu ve eleştirmenlerinin güvenleri arttırma"yı amaçlamıştır.
Eserin Konu Başlıkları Dibâce/Mukaddime: Münâcât, naat, sebeb-i telif. 1-4. Bab: Padişahların davranışları, yaşantıları, dervişlerin ahlâkı, kanaatin fazileti, suskunluğun faydaları. 5-8. Bab: Aşk, yaşlılık/yaşlının zayıflığı, terbiyenin tesiri, sohbet âdâbı.
Notlar Detaylı bilgi için bk. Mefâtihü’l-cinân [ve mesabihü’l-cenân] Şerhu Şir‘ati’l-İslâm, İstanbul: Hakikat Kitabevi [Mektebetü’l-Hakika], 1983/1403.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Genel