Eserin Konu Başlıkları | 1-2. Matlab: Bilgelik peşindeki eskiler, ey edep öğrencisi, kitabın amacı. 1. Bölüm: Sultan-iktidar ve muktedir-. 1. Bab: Siyaset ve yönetim sanatı (âdâbü’s-sultân). 3-20. Matlab: Sultanla sınanırsan, bilginlere sığın, övgüden hoşlanmaktan sakın, rızası aranacaklar, sırdaş ve yakın çevrende olacaklar, insanların hoşnutluğu erişilmez gayedir, sultanın halka karşı görevleri, içten eleştirilere katlan, önceliklerini belirle, aşırı öfkeden sakın, mülkün üç türü, kelam ve kelamda itidal, güven nasıl oluşur, öfke-yalan-cimrilik ve çok yeminden kaçın, yetkinleri yetkilendirme, zulmü süsleyenler ve batıla yöneltenler, yöneticilerin halkını denetlemesi, yöneticilerin kaçınacağı durumlar, kötülüklerin ve denaetlerin tükenmesi, yöneticinin gerek duyduğu dünya işleri. 2. Bab: Yöneticilerle birliktelik kuralları (sohbetü’s-sultan). 21-41. Matlab: Sultan ve yöneticiyle birliktelik sınavı, dalkavukça sözlerden sakın, tutkulardan uzak dur, halkının iyiliğini istemeyen yöneticilerden uzaklaş, yöneticiden talepte bulunma, yöneticiye cüret, yöneticiyi paylama ve küçümseme, sultanın öfkesini sineye çek ve ona boyun eğ, ihtiyatlı konuş, öfke duyulandan uzaklaş, hizmet aşkı, sır asklamak, yalan gerçeği iptal eder, doğruluğu reddeder, sadece sorulunca yanıtla, iyi dinle, vezirin meslektaşlarına uysallığı, aşinalara ve yarenlere, sultanın aykırı görüşüne katlan, sultana bağlılığın düzgünleştirilmesi, hükümdara itaat, yöneticilerle birlikteliğin zararları, iktidar sarhoşluğu. 2. Bölüm: Dostlar. 42-87. Matlab: Dostuna kanını ve malını bolca ver, başkasının görüşünü kendine mal etme, düşünce ve sözün tam isabeti, ciddi ile şakayı karıştırma, dostlarına dil uzatma, her sevgiye açılma, bilgi iddiası utançtır, eylemin söze üstünlüğü, düşmana adalet-dosta rıza, dostunu nasıl seçersin, uzaklaşma ve yakınlaşma giysileri, dilini tut, zor gününde dosta yardım, dostun otorite edinmesi, özür dilenecekler, gerçek dostlar, dil uzunluğu yapılanı yıkar, iyiliği kirletir, keskinliklerden korun, kendini sabıra alıştır, bilgiyi sev, cömertlik yardım ve keremin kemâlidir, kıskanç olma, düşmanına nasıl davranmalısın, düşmanın eksiklerini araştır, dehanı gizle, düşmanını alt etme yolları, içindekini yansıtan adaletli tanıklar, kadınlara tutkunluktan sakın, alçak gönüllü ve suskun ol, gösterişten sakın, sabırın hafifleticiliği, haddi aşma, güzel ve parlak sözleri öğren, sohbet meclisi kurulacaklar, birine mürüvvetle meclistaş ol, hoşa gidecek ikram, korkaklık ve hırs öldürüp yoksun bırakır, hakkında söylenenlerden korun, onurun nezahati, şerefin kalıcılığı, insanlarla nasıl birlikte olmalısın, müsteşar doğruya garanti veremez, iyi dinlemeyi öğren, zühd nasıl olur, iyi ve kötü meclistaşlık, örnek meclistaş dostumdur. |