Telif

Noktatü'l-beyân

Yazar : Şeyhzâde Muhyiddin Kocevî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 308
Eser Adı Noktatü'l-beyân
Eserin Anılan Diğer İsimleri Şifâü'l-kulûb
Müellif Tam Künyesi Şeyhzâde Muhyiddin Muhammed b. Mustafâ Kocavî
Müellif Bilinen Kısa Adı Şeyhzâde Muhyiddin Kocevî
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 951
Vefat Tarihi Miladi 1544
Dil Türkçe
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Ali Nihat Tarlan
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 00160
Varak Numarası 1b-16a vr.
Hattat-Müstensih Hacı Ali
Yazma İstinsah Tarih 1290H
Yazı Türü Rika
Eserin Türü Telif
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Diğer bir adı Şifâü'l-kulûb olan eserin muhtevası tasavvufî açıdan insanın hakikati, âlemdeki yeri, feleklerle ilişkisi, ahlâk, ahlâkî erdemler ve mizaçlar ile saâdet ve şakavet konularıdır. Ancak bunlar eserin hacmine nazaran oldukça kısa işlenmiştir. Tasavvufi ahlâk eseri mahiyetinde olan bu kitap insan nefsinin hakikati, nefsin sıfatları, felekler, nefsin zahir ve batın halleri vb. tasavvufî konuları "nokta" metaforu üzerinden anlatmaktadır. Müellif fasıllar içerisinde "ey âşık sâdık, ey tâlib, ey birâder" nidalarıyla konuyu nasihat ederek işlemektedir. Eser yirmi iki fasıldan müteşekkil olup konularda anlatımlar özellikle edebî türlerden "beyt, mesnevî, hikâye" vb. ile çokça zenginleştirilmiştir. Eserin fasıl adlı bölüm başlıkları Farsça ibereyle yazılmıştır.
Eserin Konu Başlıkları 1-5. Fasıl. …, Eşyânın hakikatinin kaynağı(nı bilme), (Hz. Peygamber’in kırk yıl sulûk etmesi ve ilm-i ledünnînin keşf olunması), nokta-yı vahdet, vahdet noktasından kesret âleminin zuhûr etmesi. 5-6-10. Fasl: Felekler, yıldızlar, felekler ve yıldızların izahı ve insan nefsiyle ilişkisi,…saâdet ve şekâvetin izahı, insanın hakikatinin nokta olmasının açıklanması, kuvve-i zahir ve kuvve-i bâtının izahı. 11-15.Fasl: …, (İnsanın hakikati ruhtur), fazilet, harf ve nokta-i celâl ile nokta-i cemâl, Allah'ın kendinin bilinmesini istemesi/"küntü kenzen mahfiyyen" hadisi, insan-ı kâmil, kutb. 16-19. Fasl: "Kutbü'l-âlemin"in hakikatini izah ve (bu konuda bazı) soru ve cevaplar, (ahlâkî sıfatlar), “insan vücudu ülke/şehristan gibidir” (sözünün) izahı, hükümdar hakkında: (Celâl ve cemâl sıfatları açısından hükümdarda tahakkuk eden erdemler vb.).
Notlar Eserin diğer adları hakkında, Süleymaniye Ktp. İzmir, nr. 00310-00311 nüshalarının cilt kapağının arka kısmında eserin adı hakkında şu ifadelere yer verilmiştir: “Bu risâleye Şifâu’l-kulûb” dahî derler(İzmir, nr. 00310’de “bu kitaba…” diye devam eder.).
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk