Telif

el-Hikemü'l-irfâniyye fî meânî irşâdiyye

Yazar : el-Müttaki

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 330
Eser Adı el-Hikemü'l-irfâniyye fî meânî irşâdiyye
Eserin Anılan Diğer İsimleri el-Hikemü'l-irfâniyye fî meânî irşâdiyye ve işârât kur’âniyye
Müellif Tam Künyesi Ali b. Hüsameddin b. Abdülmelik el-Müttaki
Müellif Bilinen Kısa Adı el-Müttaki
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 975
Vefat Tarihi Miladi 1567
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Esad Efendi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 03743-006
Varak Numarası 13a-32a vr.
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Telif
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eserin girişinde el-Hikemü'l-irfâniyye fî meâni'l-irşâdiyye ibaresine ek olarak müellif: " … ve işârât Kur’âniyye" terkibini ekler (vr. 13b). Bu itibarla eserin tam adını el-Hikemü'l-irfâniyye fî meâni'l-irşâdiyye ve işârât Kur’âniyye olarak da zikredebiliriz. Müellifin toplam on beş başlıkta konuları ele aldığı eser de başlıklar bab yerine fasl şeklinde ifade edilmektedir.
Eserin Konu Başlıkları 1-5. Tevbe, ihlâs, ilim ve âlim, zühd (dünya’dan uzak durma), tevekkül. 6-10. Takva, kader, cihad, Allah’ın büyüklüğünün, sır oluşunun ve herşerye güç yetirişinin hikmeti, muhabbet. 11-15. Sülûk ve sâlikin, evliyanın vasıfları, müminlerin, kâfirlerin ve münafıkların vasıfları, zikr, ahlâk-ı mahmûde ve ahlâk-ı mezmûme. 16-19. Amelde orta yolu tutma, sohbet, sıddîk, muhacirler, ensar ve bu ümmetin(ümmet-i Muhammed) fazileti, çeşitli/müteferrikât şeyler hakkında.
Notlar Eserin konu başlıkları kısmı, Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 03743-06 (vr. 13a-32a) ve Çelebi Abdullah, nr. 00384-05 (istinsah tarihi hicrî 1015, 79a-92b vr.) nüshaları dikkate alınarak oluşturulmuştur. Köprülü Ktp. Mehmed Asım, nr. 00137’de vikaye sayfasında Şehâbeddin Ahmed b. Ali b. Hacer el-Askalânî’ye nispet edilen el-Hikemü’l-irfâniyye ve’l-işârâtü’l-Kur’âniyye adlı eser ile tasnifi yapılan el-Hikemü’l-irfâniyye adlı adı geçen eser aynı eserdir. Mehmed Asım, nr. 00137’de müellifin ismi eserin girişinde zikredilmemiştir. Ancak Ali b. Hüsameddin b. Abdülmelik el-Müttakî’ye nispet edilen Süleymaniye Ktp. Esad Efendi nr. 03743-06 ve Çelebi Abdullah nr. 00384-05’te yer alan Hikemü’l-irfâniyye adlı eserin girişinde ise müellifin (Ali b. Hüsameddin b. Abdülmelik el-Müttakî) adı açıkça zikredilmektedir. Dolayısıyla aynı metne sahip her iki eserin farklı müellifi olması pek mümkün değildir. Eserin girişinde müellifin adının zikredilmesi dikkate alınarak eserin Şehâbeddin Ahmed ibn-i Ali b. Hacer el-Askalânî’ye değil de Ali b. Hüsameddin b. Abdülmelik el-Müttakî’ye nispeti daha doğrudur. Nitekim müellifin Esad Efendi nr. 01769-001’de el-Mevâhibü’l-âliyye fi’l-cemi beyne’l-hikemi’l-Kur’âniyye ve’l-hadîsiyye adlı bir eseri mevcuttur ve bu eser yukarıda bahsedilen eserinden daha geniş çaplıdır. Müellifin el-Hikemü’l-irfâniyye adlı eseri bu eserinden farklı olmakla birlikte muhtasar mahiyettedir.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk