Telif

et-Tarîkatü’l-muhammediyye ve’s-sîretü’l-ahmediyye

Yazar : İmam Birgivî Şeyhzâde Muhyiddin Kocevî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 340
Eser Adı et-Tarîkatü’l-muhammediyye ve’s-sîretü’l-ahmediyye
Müellif Tam Künyesi Muhyiddin Muhammed b. Pir Ali el-Hanefî el-Birgivî
Müellif Bilinen Kısa Adı İmam Birgivî; Şeyhzâde Muhyiddin Kocevî
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 981
Vefat Tarihi Miladi 1573
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Hacı Mahmud Efendi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 02028
Varak Numarası 1b-178a vr.
Hattat-Müstensih Muhammed b. Emin el-Hac Ca’fer el-Manisâvî
Yazma İstinsah Tarih 1032H
Yazı Türü Talik
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı thk. Muhammed Hüsni Mustafa, trc. Mehmet Fatih Güney, ed. A. Faruk Beşikçi, İstanbul: Kalem Yayınevi, 2006.
Eserin Çevirisi: Türkçe trc. Mehmet Fatih Güney, İstanbul: Kalem Yayınevi, 2006.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eser ağırlıklı olarak Kitap (Kur’ân-ı Kerîm) ve Sünnet kaynaklı itikadî, fıkhî, tasavvufî ve ahlâkî konularını işlemektedir. Bunun yanında bu konuda çeşitli müelliflerin görüşlerinden de istifade edilmiştir. Müellifin bu eseri -içinde bulunduğu dönemdeki- tarîkat erbabının dinde aslı olmayan birtakım bid‘atler içine düştüğü düşüncesiyle onlara gerçek tarîkatın "tarîkat-ı muhammediyye" olduğunu belirtmek amacıyla kaleme aldığını söylemek mümkündür. Nitekim eserin birçok yerinde müellifin bu amaca matuf açıklamaları yer almaktadır. Eser ilki "Kitap ve Sünnet", ikincisi "şerîât-i Muhammediye’deki önemli hususlar"; üçüncüsü ise "takva ve verâ olarak zannedilen bazı hususlar" olan toplamda üç bölümden müteşekkildir. Müellif eserine "dünya" ve onunla ilgili dinî-ahlâkî bazı mülâhazaları zikrederek başlar. Daha sonra ise inanç ve ibadet alanlarındaki bazı hususları özellikle "itidal" bağlamında işlereyek bu kavramın önemine değinmektedir. Eserde kendisine en fazla yer ayrılan konu ise ikinci ve üçüncü bölümlerde de yer alan "takva" ve onunla ilgili hususlardır. Genel anlamda tahlil edilecek olursa itikadî, fıkhî, tasavvufî ve ahlâkî alanlarda bid’atler bağlamında "itidal"den bahsetmektedir. Eser üç babın yanında ayırca kendi içerisinde her biri üçerli olarak ayrılan fasıllarla daha fazla detaylandırılmıştır.
Eserin Konu Başlıkları [Mukaddime] 1. Bab: Kitab(Kur'an-ı Kerîm) ve sünnete sarılma: 1. Fasl: İ‘tisam: 1. Nev‘: Kitâb’a sarılmak, 2. Nev‘: Sünnete sarılmak. 2. Fasl: Bid‘atin izahı [ve zararları, bid‘atler]. 3. Fasl: İktisad-ı amel [amelde itidal üzerine olmak] 2. Bab: [Şerîat-i Muhammediye'de] önemli hususlar. 1. Fasl: Ehl-i sünnet ve'l-cemaat itikadı üzerine inancı tashih etme [Maturidiyye akaidi]. 2. Fasl: Kendisiyle amel edilmesi gerek ilimler: 1. Nev‘: Emredilenler: Farz-ı ayn ve farz-ı kifaye olanlar: Tefsir, hadis, fıkıh. 2. Nev‘: Öğrenilmesi yasaklanan ilimler/faydasız ilimler: Kelam, ilm-i nücûm, cedel ve münazara. 3. Nev‘: Faydalı ilimlerden mendub olanlar: Tıp ilmi. 3. Fasl: Takva: 1. Nev‘: Takvanın fazileti. 2. Nev‘: Takvanın izahı. 3. Nev‘: [Takva hakkında sözün özü]: Riya ve onunla ilgili hükümler, riya ve ihlâs, ahlâk-ı zemime, riyanın tedavisi vb. 1-4. Sınıf: Kalbin kerih gördükleri ve onun afatleri: mizacın izahı, kaynağı, kötü olduğunda tedavisi ve iyi olduğunda ise muhafazası, ahlâk, dilin afetleri: dili korumanın zorunluluğu ve onun afetleri, kulağın afetleri, gözün afetleri. 5-9. Sınıf: Elin afetleri, karnın afetleri, cinsel uzvun afetleri, ayakların afeti, belirli bir organa has olmaksızın bedenin afetleri. 3. Bab: Takva ve vera‘dan olan ve takvadan olmadığı halde ondan zannedilen bazı durumların izahı. 1. Fasl: Temizlik ve pislik durumlarında [aşırı] titiz davranma. 1. Nev‘: Temizlik durumlarında [aşırı] titiz [olmanın gereksizliği]: 1-2. Sınıf: [Bu konuda] Hz. Peygamber ve ashaptan varid olanlar, Hanefî imamlarımızdan varid olanlar. 2. Nev‘: Vesvesin kötülüğü ve afetleri. 3. Nev‘: Vesvesenin tedâvisi. 4. Nev‘: Fukahânın taharet hususundaki ihtilafları ve Hanefîler’e göre (bu konudaki) genel ilkeler. 2. Fasl: Verâ ve vazife ehlinin yemeğinden sakınmak. 3. Fasl: Sonradan ortaya çıkan bazı yanlış hususlar.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk