Şerh

Şerhu ta‘lîmi'l-müteallim

Yazar : İbn İsmaîl

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 357
Eser Adı Şerhu ta‘lîmi'l-müteallim
Müellif Tam Künyesi İbrâhim b. İsmâil b. İsmâil
Müellif Bilinen Kısa Adı İbn İsmaîl
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 996
Vefat Tarihi Miladi 1588
Dil Arapça
Kütüphane Adı Atıf Efendi Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Atıf Efendi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 01731
Varak Numarası 1b-62b vr.
Hattat-Müstensih Hüsam b. Hasan
Yazma Kayıt Yeri Edirne: Sultan Selim Han Medresesi
Yazma İstinsah Tarih 1059H
Yazı Türü Talik
Eserin Türü Şerh
Eserin Baskısı nşr. Muhammed Atâ ve diğerleri, Sahife-i Osmaniyye Matbaası, 1316; İstanbul: Dârü't-tıbâati'l-âmire, 1301.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Sultan Murad b. Sultan Selim Han döneminde kaleme alınan eser sultana ithaf edilmiştir. Aşağıda gelecek olan başlıklardan da anlaşılacağı üzere eser, "eğitim-öğretim âdâbı"nı konu edinen Burhâneddin Zernûcî'nin (ö. 593/1196)'nin Ta‘lîmü'l-müteallim tarîkatü’t-te’allüm adlı eserinin Türkçe tercüme ve şerhidir. Müellif bu şerhin gerekçesini ise şöyle belirtir: "Ta‘lîmü'l-müteallim (olarak) isimlendirilen kitabın eğitim ve öğretim ehli; özellikle de sultanların ve hükümdarların en yücesinin "harem"inde oturan iki talebe arasında kabul gördüğünü ve rağbet edildiğini görmüştüm. (Ancak) bazı "nazım" ve nesir/pasajlarında kapalılığının ortaya çıkarılmaya ihtayaç duyulduğu konular vardı. Ben de bu iki talebeden kıyamet gününe kadar beni dualarında hayırla anmalarını ümid ederek; onun(kitabın) ek yerleri arasına şerh yazmayı murad ettim…" Yukarıda da belirtildiği üzere müellif bu eseri adıgeçen kitabın açıklanmaya ihtiyaç duyulan kapalı konularını, özellikle "iki talebe"ye kolaylık sağlaması amacıyla şerhetmiştir. Şerhin yazım tekniğinde kāle-ekūlü usulü yerine detaylı şekilde kelime ve ibare eksenli şerh metodu takip edilmiştir.
Eserin Konu Başlıkları [Mukaddime] 1-4. Fasl: İlim ve fıkhın mahiyeti ve (ilmin) fazileti, ilim tahsili esnasında gösterilen niyet, ilim, hoca, arkadaş seçimi ve ilim öğreniminde sebat göstermek, ilme ve ilim sahibine saygı gösterme. 5-9. Fasl: Ciddiyet/çalışma, çaba, merak/azim, (derse) başlama günü, (dersin) miktarı ve tertibi, tevekkül, eğitimin zamanı. 10-13. Fasl: Şefkat ve nasihat, istifade, öğrenme esnasında Allahtan korkma, hafızayı artıran ve unutkanlığı sebep olan şeyler, rızık getiren ve rızkı engelleyen şeyler (ile) ömrü arttıran ve azaltan şeyler.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Genel