Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Çeşitli dinî, ahlâkî kavramların işlendiği bu eserin Râgıp Paşa nüshasında hicrî 985) yılında telif edildiği belirtilmektedir. Noktasız harflerden oluşan dinî-ahlâkî kelimelerin bir araya getirildiği eserde ilgili kelimeyi içeren cümlelerden derlenmiş sözlere yer verilmektedir. Eserde konu başlığı olarak seçilen kelimelerde nokta olmadığı gibi eser içerisinde de noktalı kelime kullanılmamıştır. Ayrıca müellif eserinin sonunda kaleme aldığı bu eserin aksine tamamı noktalı harflerden oluşan bir sayfalık bir yazı da yazmıştır. Eserde konular "mevrid" başlığı altında toplam elli bölümde işlenmektedir. Bu bölümlerde her "mevrid"de ilgili kelimenin anlamına, açıklamasına, yer aldığı çeşitli söz, âyet ve hadislere yer verilmektedir. Bu anlamda eser açıklayıcı ahlâk terimleri sözlüğü mahiyetindedir. Eserin 90 b-92 a varaklarında konular tamamen beyitlerle anlatılmaktadır. |
Eserin Konu Başlıkları | 1-5. Mevrid: İslâm, Allah’ın kelamı, kelam ilmi, Âdem a.s., Muhammed a.s. 6-10. Mevrid: Merhamet sahipleri, ehlullah, ehlullahın sözleri, dua, mülûk/hükümdarlar. 11-15. Mevrid: Ammâs/العماس, derd ve deva, selâm, ilim, korku/rev’. 16-20. Mevrid: Ruh, verâ, kötü niyetli/talah, haset, vedâd. 21-25. Mevrid: Hırs, vukûl/Allah’ın kendisine emrettiği şeyden korkmayan kimse, sedâd/mantıklı olma, velâ/kizb/yalan, kendini tutma/imsak. 26-30. Mevrid: Uhâh/öfke/gayz, hilim, hadl/zulüm, adalet, tembellik. 31-35. Mevrid: Ked/bitkin düşmek, hemm/önemseme, sürûr/sevinç, rümûk/yolcuya yardım ve ikram edilmesinden dolayı söylenen övgü. 36-40. Mevrid: Rihl/seyahat, kara hayvanları ve kuşlar/yürüyenler ve uçan şeyler, emsâr/rahmetin anası, kedh/çabalamak, gayret göstermek, sûr/kale(iyi ve çirkin kale). 41-45. Mevrid: Dûr/evler, ehlü’l-erhâm/(anne-baba hakkı), yeme, giyinme, alsi/içme. 46-51. Mevrid: Semûd/zenginlik, işitme, söz sahipleri/tezkire-i şuarâ/şairler, (âmâli/ümitvar vr. 91b), sâm/ölüm. |