Şerh

Şerh-i gülistân

Yazar : Şem‘i Efendi

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 377
Eser Adı Şerh-i gülistân
Müellif Tam Künyesi Şem‘ullah Mustafa b. Muhammed el-İstanbulî
Müellif Bilinen Kısa Adı Şem‘i Efendi
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 1011
Vefat Tarihi Miladi 1602
Dil Türkçe
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Yazma Bağışlar
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 02881
Varak Numarası 1b-238b vr.
Hattat-Müstensih Muhammed b. İbrâhim
Yazma İstinsah Tarih 0993H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Şerh
Eserin Baskısı İstanbul: Ali Bey'in Matbaası, 1293.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Şeyh Sa‘dî Şîrâzî’nin dönemin Salgurlu sultanı Sa‘d b. Ebubekir b. Sa‘d Zengî’ye (ö. 1260) ithâfen 656 (1258) yılında telif ettiği Gülistân adlı eserinin Türkçe şerhi olan eser 976(1568) yılında kaleme alınmıştır. Şem‘î Efendi hakkındaki tezinde Şeydâ Öztürk eser hakkındaki araştırmaları neticesinde ulaştığı şu bilgilere yer vermektedir: "Kütüphâne kayıtları başta olmak üzere kaynaklardan ögrendiğimize göre Gülistân Şerhi; Sem’î Efendi’nin ilk eseridir. Şerh 976(1568) yılında, bir zamanlar Şem‘î Efendi’den Farsça okuyan ve daha sonra sarayda debîr olan Muhammed Çelebi’nin isteği üzerine kaleme alınmıştır. Eser beş ayda tamamlanmış olup sekiz babtan oluşmuştur…" Yukarıdaki pasajda da ifade edildiği üzere eser kısa bir süre içerisinde kaleme alınmıştır. Ayrıca bu eser müellifin ilk eseri ve ilk şerh denemesidir.
Eserin Konu Başlıkları Dibâce/mukaddime: münâcât, naat, sebeb-i telif. 1-4. Bab: Padişahların davranışları, yaşantıları, dervişlerin ahlâkı, kanaatin fazileti, suskunluğun faydaları. 5-8. Bab: Aşk, yaşlılık/yaşlının zayıflığı, terbiyenin tesiri, sohbet âdâbı.
Eserin Telif Tarihi 0976H
Notlar Şem‘î Efendi kütüphane kataloglarında ve bazı bibliyografik çalışmalarda Prizrenli Şem‘î ile karıştırılmış ve müellifin bazı eserlerinde olduğu gibi bu eser de Prizrenli Şem‘î’ye nispet edilmiştir. Ancak eserin müellifi Osmanlı âlimi, devlet erkanıyla münasebeti olan, kaynaklarda ise kendisinden “Mesnevî şârihi” olarak bahsedilen ve eserlerinde sadece Şem‘î mahlasını kullanan Şem‘î Şem‘ullah’tır. Detaylı bilgi için bk. Şeyda Öztürk, “Şem‘î” DİA, XXXVIII, 503-504.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk