| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 379 |
| Eser Adı | Şerh-i bahâristân |
| Müellif Tam Künyesi | Şem‘ullah Mustafa b. Muhammed el-İstanbulî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Şem‘i Efendi |
| Yüzyıl (Hicri) | 10. |
| Yüzyıl (Miladi) | 16. |
| Vefat Tarihi Hicri | 1011 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1602 |
| Dil | Türkçe |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Carullah |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 01692 |
| Varak Numarası | 1b-144a vr. |
| Yazma İstinsah Tarih | 0998H |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Şerh |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser Şeyh Sa‘dî-i Şîrâzî’nin dönemin Salgurlu sultanı Sa‘d b. Ebû Bekir b. Sa‘d Zengî’ye (ö. 1260) ithâfen 656 (1258) yılında telif ettiği Gülistân adlı eserine benzer şekilde 892 (1486) yılında Abdurrahman Câmî tarafından Sultan Hüseyin Baykara’ya atfen telif edilen Bahâristân adlı eserin Türkçe tercüme ve şerhidir. Müellif eseri Sokullu Mehmed Paşa’ya ithâfen 986 (1578) yılında kaleme almıştır. Eserinin girişinde müellif maddî anlamda sıkıntılı bir dönemden geçtiğini, bir dostunun kendisine bu eseri vezir adına şerhedip ona ithaf ederek bu yolla vezirin kendisine ikramlarda bulanarak Bahâristân’a vasıl edebileceğine ve feraha erişebileceğine ilişkin telkinde bulunduğunu anlatmaktadır. Bunun üzerine müellif eserin şerhini kaleme almıştır. |
| Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime. 1-4. Ravza: Sûfîlerin halleri, hikmet, hükümdarların halleri, cömertlik ve cömertlerin halleri. 5-8. Ravza: Aşk ve âşıkların halleri, latife ve nükteler, şiir ve şairler: Rudekî, Dakīkī, Ammâre, Unsurî, Ascedî, Ferruhî, Firdevsî, Nâsır-ı Hüsrev vb. hayvanların dilinden hikmetler. |
| Eserin Telif Tarihi | 0986H |
| Notlar | Şem‘î Efendi kütüphane kataloglarında ve bazı bibliyografik çalışmalarda Prizrenli Şem‘î ile karıştırılmış ve müellifin bazı eserlerinde olduğu gibi bu eser de Prizrenli Şem‘î’ye nispet edilmiştir. Ancak eserin müellifi Osmanlı âlimi, devlet erkanıyla münasebeti olan, kaynaklarda ise kendisinden “Mesnevî şârihi” olarak bahsedilen ve eserlerinde sadece Şem‘î mahlasını kullanan Şem‘î Şem‘ullah’tır. Detaylı bilgi için bk. Şeyda Öztürk, “Şem‘î” DİA, XXXVIII, 503-504. Eser hakkında detaylı bilgi için bk. Şeyda Öztürk, Şem’î’nin Mesnevî Şerhi: İlk Türkçe Tam Mesnevî Şerhi, ((doktora tezi) Marmara Üniversitesi SBE, 2007), s. 102-103. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |
