Detaylar
| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 446 |
| Eser Adı | Rişte-i cevâhir |
| Eserin Anılan Diğer İsimleri | Şerh-i kelimât-ı ali b. ebi talib |
| Müellif Tam Künyesi | Yûsuf Nesîb el-Konevî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Nesîb Dede |
| Yüzyıl (Hicri) | 12. |
| Yüzyıl (Miladi) | 18. |
| Vefat Tarihi Hicri | 1126 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1714 |
| Dil | Türkçe |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | İzmir |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00358 |
| Varak Numarası | 1b-77b vr. |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Şerh |
| Eserin Baskısı | İstanbul: [y.y.], 1257. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Mukaddimesinde verilen bilgilere göre eser hicrî 1120 yılında telif edilmiştir. Hâtimesindeki telif tarihi başlıklı bölümünde de herhangi bir tarih zikredilmeksizin eserin "telifinin bitim tarihi"ni ifade eden iki beyit yer almaktadır. Eser Hz. Ali’ye nispet edilen ve bazı hikmetli sözlerin bir araya getirildiği Nesrü'l-leâlî adlı eserin Türkçe tercüme ve şerhidir. Bu açıdan eserin adı Şerh-i Kelimât-ı Ali b. Ebî Tâlib olarak da bilinir. Eserde öncelikle cümlenin ilk kelimesinin dikkate alındığı alfabetik sırayla Arapça ibareli sözler verilmekte, akabinde de bu sözlerin şerhi yapılmaktadır. Bunun eserde dışında konuyla ilgili Türkçe beyitler de çokça kullanılmıştır. |
| Eserin Konu Başlıkları | Hikmetli sözlerde anlatılan konular ise şunlardır: 1-5. İman, kardeşlik, edeb, ahval, şükür. 6-10. İhsan, borç eda etmek, zühdün en faziletlisi, aile âdâbı, ana-babaya iyilik. 11-15. Güzel amelin ömre bereketi, sabır-zafer, perşembe ve cumartesi günleri, kişinin karnı/midesi, belanın dilden kaynaklanması. 16-20. Allah korkusundan dolayı ağlama, zekât vermenin malı bereketlendirmesi, ömrün kalan kısmı, ömrün sonu, tevekkül. 21-25. Günahları terketme, tevazu, meveddet, helâk edici üç şey: cimrilik, hevâ, ucub. 26-30. Hırs, âlimin ölümü, âhiret sevabının dünya nimetinden daha hayırlı oluşu, adalet, nefsin ve ruhun sebatları. 31-35. Ciddiyet, hilm, batıl ve hak, cehd/çaba, güzel ahlâk. 36-40. Çocukların ayrılığı, kadınlar ve erkeklerin süsleri, nefse muhalefet, dost, kadınların hayırlısı. 41-45. Neşenin devamı ve kardeşleri görme, rıza, akıl, evliyayı anmak, ölümü hatırlama. 46-50. İim, rızık, nefsin galebeleri esnasında hakkı gözetme, ilmin zevali, âlimin zühdü. 51-55. Cahilin susması, müminin ganimeti hikmetin bulunmasıdır, kardeşelerin ayrılığı, kalbin kasveti, kalplerin gıdası. 56-60. İlmin kemâli, gam ve ferahlık, dert ve deva, ilim meclisleri, çok konuşma, kabrin nuru. 61-65. Kişinin himmetis, mürûet, yalancı, sadaka, kalbin ümitsizliği nefsin rahatlığıdır… vb. |
| Eserin Telif Tarihi | 1120H |
| Notlar | Eserin telif tarihi hakkında, “telifinin bitim tarihi”ni ifade eden iki beyit yer almaktadır. Bu beytilerin altında rakamla 1220 yazılmıştır. Muhtemelen bunlar telifin bitim tarihini ifade etmektedir. Ancak bu tarih Müellifin vefat tarihinden yaklaşık olarak 95-96 yıl; eserin mukaddimesinde belirtilen telif tarihinden ise 100 yıl sonrasına tekabül etmektedir. Dolayısıyla rakamlar hatalıdır. Muhtemelen 1120 yerine hataen 1220 yazılmıştır. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Genel |