| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 472 |
| Eser Adı | el-Barîkatü'l-mahmûdiyye fî şerhi't-tarîkati'l-muhammediyye |
| Müellif Tam Künyesi | Ebû Saîd Muhammed b. Muhammed b. Mustafa b. Osman el-Konevî el-Hâdimî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Hâdimî |
| Yüzyıl (Hicri) | 12. |
| Yüzyıl (Miladi) | 18. |
| Vefat Tarihi Hicri | 1176 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1762 |
| Dil | Arapça |
| Kütüphane Adı | Atıf Efendi Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Atıf Efendi |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 01428 |
| Varak Numarası | 1b-533a vr. |
| Hattat-Müstensih | Kılıçzâde es-Seyyid Osman b. Ali b. Muhammed |
| Yazma Kayıt Yeri | Karahisar |
| Yazma İstinsah Tarih | 1221H |
| Yazı Türü | Talik |
| Eserin Türü | Şerh |
| Eserin Baskısı | I-II, Bulak: Darü't-Tıbaati'l-Amire, 1257. |
| Eserin Çevirisi: Türkçe | Tarîkat-ı Muhammediyye Şerhi Berika, trc. Bedreddin Çetiner-Hasan Ege-Seyfeddin Oğuz, I-IV, İstanbul: Kahraman Yayınları, 1989. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser Muhyiddin Muhammed b. Ali el-Hanefî el-Birgivî’nin (ö. 981/1573) et-Tarîkatü’l-Muhammediyye ve sîretü’l-Ahmediyye adlı eserinin şerhidir. Müellif eserinin girişinde Birgivî’nin bu eserinin hiçbiri gizli kalmayacak şekilde tüm helâk edicileri; hiçbir damlası dahi ihmal edilmeyecek şekilde de tüm kurtarıcıları ihtiva ettiğini belirtmektedir. Ayrıca ona göre eser ilginç bir üslûpla kaleme alınmıştır. Daha sonra ise müellif bu şerhi Hz. Peygamber’e hizmet olarak ve Allah’a kavuşma ümidiyle yazdığını ifade etmektedir. Eserde müellifin istifade ettiği ve birçok yerde kaynak olarak doğrudan isimlerini zikrettiği şahıslar yer almaktadır. Bunlar arasında Teftâzânî, Cürcânî, Fudayl b. İyâz, Devvânî, Münâvî, Buhârî ve Müslim ile bunların dışında kelam, tefsir, tasavvuf, hadis ve fıkıh gibi alanlarda daha birçok kimseyi zikretmek mümkündür. Müellif özellikle Teftâzânî’den çokça alıntılar yapmaktadır. |
| Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime 1. Besmele’nin hikmeti, hamdele, hamdin hakikat ve mahiyeti, Hz. Peygamber’e salat, kendisine nübüvvet verilen kimselerin en üstününe selâm, aile ve ashâp. 2. Aklın tarifleri ve mertebeleri, Hz. Peygamber’in peygambelerin sonuncusu oluşu, şeytanın etimolojisi ve onun yaratılışı/huy ve mizacı. 1. Bab: Kitâb(Kur'an-ı Kerîm) ve sünnete sarılma: 1. Fasl: İ‘tisam: 1. Nev‘: Kitâb’a sarılmak, 2. Nev‘: Sünnete sarılmak. 2. Fasl: Bid‘atin izahı [ve zararları, bid‘atler]. 3. Fasl: İktisad-ı amel [amelde itidal üzerine olmak] 2. Bab: [Şerîat-i Muhammediye'de] önemli hususlar. 1. Fasl: Ehl-i sünnet ve'l-cemaat itikadı üzerine inancı tashih etme [Maturidiyye akaidi]. 2. Fasl: Kendisiyle amel edilmesi gerek ilimler: 1. Nev‘: Emredilenler: Farz-ı ayn ve farz-ı kifaye olanlar: Tefsir, hadis, fıkıh. 2. Nev‘: Öğrenilmesi yasaklanan ilimler/faydasız ilimler: Kelam, ilm-i nücûm, cedel ve münazara. 3. Nev‘: Faydalı ilimlerden mendub olanlar: Tıp ilmi. 3. Fasl: Takva: 1. Nev‘: Takvanın fazileti. 2. Nev‘: Takvanın izahı. 3. Nev‘: [Takva hakkında sözün özü]: Riya ve onunla ilgili hükümler, riya ve ihlâs, ahlâk-ı zemime, riyanın tedavisi vb. 1-4. Sınıf: Kalbin kerih gördükleri ve onun afatleri: mizacın izahı, kaynağı, kötü olduğunda tedavisi ve iyi olduğunda ise muhafazası, ahlâk, dilin afetleri: dili korumanın zorunluluğu ve onun afetleri, kulağın afetleri, gözün afetleri. 5-9. Sınıf: Elin afetleri, karnın afetleri, cinsel uzvun afetleri, ayakların afeti, belirli bir organa has olmaksızın bedenin afetleri. 3. Bab: Takva ve vera‘dan olan ve takvadan olmadığı halde ondan zannedilen bazı durumların izahı. 1. Fasl: Temizlik ve pislik durumlarında [aşırı] titiz davranma. 1. Nev‘: Temizlik durumlarında [aşırı] titiz [olmanın gereksizliği]: 1-2. Sınıf: [Bu konuda] Hz. Peygamber ve ashaptan varid olanlar, Hanefî imamlarımızdan varid olanlar. 2. Nev‘: Vesvesin kötülüğü ve afetleri. 3. Nev‘: Vesvesenin tedâvisi. 4. Nev‘: Fukahânın taharet hususundaki ihtilafları ve Hanefîler’e göre (bu konudaki) genel ilkeler. 2. Fasl: Verâ ve vazife ehlinin yemeğinden sakınmak. 3. Fasl: Sonradan ortaya çıkan bazı yanlış hususlar. |
| Eserin Telif Tarihi | 26 Ramazan 1168H |
| Notlar | Detaylı bilgi için bk. Tarîkat-ı Muhammediyye Şerhi Berika, haz. M. Said Kahraman, trc. Bedreddin Çetiner, Hasan Ege-Seyfeddin Oğuz, I-IV, İstanbul: Kahraman Yayınları, 1989. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |
