Nazîre

Lütfîyye

Yazar : Sünbülzâde

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 489
Eser Adı Lütfîyye
Müellif Tam Künyesi Sünbülzâde Muhammed Vehbî Mar‘aşî
Müellif Bilinen Kısa Adı Sünbülzâde
Yüzyıl (Hicri) 12.
Yüzyıl (Miladi) 18.
Vefat Tarihi Hicri 1205
Vefat Tarihi Miladi 1791
Dil Türkçe
Yazma Kayıt Yeri İstanbul
Yazma İstinsah Tarih 1289H
Eserin Türü Nazîre
Eserin Baskısı İstanbul: [y.y.], 1289, s. 234-294.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri 1181 beyitten oluşan ve Nâbî'nin Hayriyye'sine nazîre olarak kaleme alınan bu eseri müellif oğlu için telif etmiştir. Çeşitli öğüt ve konulara dair birtakım bilgilere, ilim dallarına ve ahlâkî nasihatlere yer veren müellif bu eserinde özellikle faydalı ve faydasız ilimler üzerinden bilimsel, dinî ve ahlâkî konuları anlatmaktadır. Eser doksan bir bölümden müteşşekkildir.
Eserin Konu Başlıkları I-II. Öğrenilmesi faydalı ilim ve meslekler, Uzak durulması gereken ilim ve uğraşlar: I. [Öğrenilmesi tavsiye edilen ilimler]: 3-6. Tıp, mantık, tasavvuf, ferâset (fizyonomi). 7-10. Edebiyat, tarih, siyer, şiir. 11-14. İnşa, muamma, hüsn-i hat, imlâ. II. [Uzak durulması gereken ve faydasız ilim, meslek veya uğraşlar]: a. [İlimler]: 15-20. Hikmet (felsefe), hendese (geometri), nücûm (astronoıni), kimya, simya, musiki. b. [Meslek ve uğraşlar]: 21-25. Remil (kum falı), cifr, rüya tabiri, muskacılık, sihir. 26-30. Cinlerle uğraşmak (medyumluk), define aramak, kırtasiyye, tılsım, himya. 31-35. İhfa, tavla, satranç, kuşçuluk, çiçekçilik. 36-40. İlim öğrenmenin fazileti, hocalara saygı göstermek, konuşma âdâbı, iyi insanlarla dostluk, alçak gönüllülük. 41-45. Giyimde temizlik, sabır, hoşgörü, âlimlere, yaşlılara ve ana-babaya hürmet. 46-50. Söze sadık olmak, nimete şükür, misafirperverlik, cömertlik, dinin emirlerine uymak 51-55. Şahitlik, vekil ve kefil olma, utanma duygusu, kanaat, alışveriş. 56-60. Danışarak iş yapma, ev düzeni, evlilik, evlenmek için uygun kadınların özellikleri, komşuluk ilişkileri, hizmetkar seçimi. c. [Kaçınılması gereken hususlar]: 61-65. Haramlar, taassup, iki yüzlülük, yalan, lügat paralayarak konuşmak. 66-70. Alay, dedikodu, mevkiini kaybedenlerin şerri, baş köşeye oturmak, kibir. 71-75. Başkalarının ayıplarını araştırmak, intikam, kıskançlık, kıskanç akabaların zararı. 76-80. Dilenmek, cimrilik, israf, zulüm, devlet malına el uzatmak. 81-98. Makam ve ünvan düşkünlüğü, meslek değiştirmek, hile ve hilekarlar, sırrı ifşa etmek, keyif verici maddeler … vb.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Genel