Telif

Mikyâsü’l-ahlâk

Yazar : Zihni Paşa

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 519
Eser Adı Mikyâsü’l-ahlâk
Müellif Tam Künyesi Babanzâde Mustafa Zihni Paşa
Müellif Bilinen Kısa Adı Zihni Paşa
Yüzyıl (Hicri) 13.
Yüzyıl (Miladi) 19.
Dil Türkçe
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı İstanbul: Alem Matbaası, 1315.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Bir ifâde-i merâm/önsöz, iki kısım ve bir hâtimeden oluşan bu eserde felsefî ahlâk türü eserlerde mevcut konu ve yönteme sahip bir yaklaşım benimsemiştir. İkinci kısım kendi içinde yeniden başlıklandırılmamış ve birinci kısmın devamı şeklinde verilmiştir. İlk kısımda nazarî ahlâk konuları, ikinci kısımda ise amelî ahlâk konuları işlenmiştir. Ayrıca eserin sonunda ödev ahlâkına dair ek bir bölüm yer almaktadır.
Eserin Konu Başlıkları Önsöz/ifâde-i merâm Birinci Kısım: 1. Ahlâkın ahkam ve kısımları. 2. Hulkun tarifi. 3. Ana ahlâkî erdemler. 4. Fikir, gadap ve şehvet güçlerinin/kuvve tarifleri. 5. (Bu) üç kuvve (fikir, gadap ve şehvet güçlerinin/kuvve) ile ana ahlâkî erdemler arasındaki münasebet. Övülen fiiller ve yerilen fiillerin tarifleri: 6. (Bu) üç kuvve (fikir, gadap ve şehvet güçlerinin/kuvve)nin tafsili. 7. Mehâsi-i ahlâk-ı istidlâlin keyfiyyeti ve ahlâk-ı mürekkebe. 8. Seciye ve hulkun farkı ve bazı mesâilin münakaşası. 9. Dimağ/beyin ile ahlâkın birbirleriyle münasebeti. 10. Saâdet ile saâdetin çeşitleri hakkında filozofların düşünceleri. 11. Tabiî ahlâk ve kesbî ahlâk-kazanılan güzel ahlâkın yolu/yordamı. Mütercimin ara sözü/istidrad: İslâm dini nazarında ahlâkî güzellik ve eşitlik???, ahlâkın hakikat ve mahiyeti. İkinci Kısım: 12. Akıl ile amelin birbiriyle münasebeti – ilim ve amelin ana kısımları. 13. İlm-i a‘lâ’nın kısımları ve tarifleri. 14. İlm-i evsatın kısımları ve tarifleri. 15. İlm-i ednâ denilen ilim. 16. Amelin birinci kısmı. 17. Amelin ikinci kısmı: Servet. 18-21. Amelin ikinci kısmı şu’belerinden: Teehhül, evlâd, tedbir, tedbîrin diğer sınıfları. 22. Amelin üçüncü kısmı: büyüklere/mâ fevka karşı vazifeler. 23-24. Amelin üçüncü kısım şubelerinden: Akrâna karşı vazifeler, küçüklere/mâ dûne karşı vazifeler. Hâtime. Ekler-vazifeler/ödevler.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Felsefî Ahlâk