Telif

Risâle fî merâtibi'l-irâde

Yazar : İbn Teymiyye

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 561
Eser Adı Risâle fî merâtibi'l-irâde
Müellif Tam Künyesi Ebü'l-Abbas Takiyyüddin Ahmed b. Abdülhalim İbn Teymiyye el-Harrânî
Müellif Bilinen Kısa Adı İbn Teymiyye
Yüzyıl (Hicri) 8.
Yüzyıl (Miladi) 14.
Vefat Tarihi Hicri 728
Vefat Tarihi Miladi 1328
Dil Arapça
Eserin Türü Telif
Eserin Baskısı II, Kahire: Matbaa-i Şerefiye, 1323, 64-79.
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eser irâde-fiil-ibâdet-duaya icabet-kaza-halku'l-ibad-irâde-i ilâhî meselelerini konu alan bazı ayet ve hadislerle başlar. Daha sonra müellif bu ayet ve hadisleleri tek tek meseleler halinde ele alır. Birinci mes'ele biri hitâbü't-tekvîn ve hitâbü't-teklîf arasıdaki fark, diğeri ise madumun yokluk halinde iken bir "şey" olup-olmadığı hususu olmak üzere iki asıldan oluşur ve müellif konuyu kulların irâdesi bağlamında işler. Diğer meseleler de irâde konusu merkezli devam eder. Toplam beş "mesele/fasıl" olarak eser tamamlanır. Eserin girişinde tüm eserin bölümlerinin temel meselelerini teşkil eden ayet ve hadisler şöyledir: 1. ما تقول السادة أئمة المسلمين أئمة الدين رضي الله عنهم أجمعين في قوله تعالى‏:‏ ‏{‏‏إِنَّمَا قَوْلُنَا لِشَيْءٍ إِذَا أَرَدْنَاهُ أَنْ نَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ‏}‏‏ ‏[‏النحل‏:‏40‏]‏، فإن كان المخاطب موجوداً، فتحصيل الحاصل محال، وإن كان معدوماً فكيف يتصور خطاب المعدوم‏؟‏ 2. وقوله تعالى‏:‏ ‏{وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ‏}‏‏ ‏[‏الذاريات‏:‏ 56‏]‏، فإن كانت اللام للصيرورة في عاقبة الأمر فما صار ذلك، وإن كانت اللام للغرض لزم ألا يتخلف أحد من المخلوقين عن عبادته، وليس كذلك، فكيف التخلص من هذا المضيق‏؟‏ 3. وفيما ورد من الأخبار والآيات بالرضاء بقضاء الله تعالى 4. وفي قوله صلى الله عليه وسلم "جف القلم بما هو كائن"‏‏ 5. وفي معنى قوله تعالى‏:‏ ‏{‏‏ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ‏}‏‏ ‏[‏غافر‏:‏60‏]‏، فإن كان الدعاء أيضاً بما هو كائن، فما فائدة الأمر به ولابد من وقوعه‏؟‏
Eserin Konu Başlıkları Birinci mesele/fasıl: 1. Asıl: Hitâbü't-tekvîn ve hitâbü't-teklîf arasıdaki fark. 2. Asıl: Mâdumun yokluk halinde iken bir "şey" olup-olmadığı hususu. İkinci mesele/fasıl: "Ben insanları ve cinleri ancak bana ibâdet etsinler diye yarattım" ayeti. Üçüncü mesele/fasıl: Allah'ın kaza'sına rıza hakkında bazı ayet ve hadisler. Dördüncü mesele/fasıl: Dua ve kaza-yı ilâhî ilişkisi. Beşinci mesele/fasıl: "Kim kendi görüşüyle(re'y) Kur'ân'ı tefsîr ederse cehennemde yerini hazırlasın" hadisi.
Notlar Eser içeriği içn Süleymaniye Yazma Eser Ktp. Sami Benli nr. 01188'deki matbuu nüsha kullanılmıştır.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Kelâmî Ahlâk