Detaylar
| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 566 |
| Eser Adı | Muhtasar ḡaysi’l-mücessem fî şerh-i lâmiyeti’l-acem |
| Müellif Tam Künyesi | Ebü’l-Bekâ Kemâleddin Muhammed Musâ b. İsâ el-Kâhirî eş-Şâfiî ed-Demîri |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | ed-Demîrî |
| Yüzyıl (Hicri) | 8. |
| Yüzyıl (Miladi) | 14. |
| Vefat Tarihi Hicri | 808 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1405 |
| Dil | Arapça |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Ayasofya |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 04110 |
| Varak Numarası | 1b-84a vr. |
| Hattat-Müstensih | Müellif Hattı |
| Yazma İstinsah Tarih | Rebîülevvel 0769H |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Muhtasar |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser Ebü’s-Safâ Salâhuddîn Halîl b. İzziddîn Aybeg b. Abdillâh es-Safedî (ö.764/1363) tarafından et-Tuğrâî'nin (ö. 515/1121) hicrî 505(1111) yılında kaleme aldığı Lâmiyetü'l-Acem adlı manzûm eserine yazılan Ğaysi’l-mücessem fî şerh-i Lâmiyeti’l-acem adlı şerhin muhtasarıdır. Eser hicrî 769 yılının Rebîülevvel ayında kaleme alınmıştır. Müellif eserinde Safedî'nin bahsi geçen şerhinde bir çok şeyi zikrettiğini, şairin sözünden bir bilgiden(ilim) başka bir bilgiye(ilim) geçtiğini belirterek eserin bu konuda araştırma yapacaklar için değerli bir şerh olduğunu ifade ederek bu maksadla da eseri özetlemiştir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Eserde işelen konular ise şöyledir: [Mukaddime] [Konular] - Firkrin asilliği, yanlızlık, yol arkadaşlığı, gurbet, yüceliğin hakkını yerine getirme, zamanın yoldan geri çevirmesi, yiğit yoldaşlar edinmek, azınlık, temiz soylu kadınlar ve asil erkekler, aşk, sevgiliye özlem, izzet, talih, günler yüz dönmüşken bile hayatı beğenmemek, nefsinin değerini bilmek, kılıcın âdeti ve yiğitlik, alçak düşkün ruhlu insanların devlet sırlarına erişmesi, hadisilerin cilvelerine sabretmek, düşmanların en korkuncu, dünya eri, alemde vefanın tükenip, zulmün çoğalması, eğrinin doğru ile karıştırılması, tamamiyle bulanmış olan bir hayatın artığı ile geçinmek, kanaat, fani dünyada ebedi yaşamı arzulamak, sükût, yetişmiş ve terbiye olmuş kimsenin boş işlerden ve kimslerden uzak durması. |
| Eserin Telif Tarihi | Rebîülevvel 0769H |
| Notlar | Kâtip Çelebî Keşfü'z-zünûn'da Lâmiyetü'l-Acem maddesinin yer aldığı bölümde müellifin vefat tarihini hicrî 739 olarak vermektedir: و( مختصر الشرح ) للشيخ كمال الدين : محمد بن موسى الدميري المتوفى : سنة 739 ، تسع وثلاثين وسبعمائة ذكر فيه : أن الصفدي لم يغادر صغيرة ولا كبيرة من فوائده إلا أظهرها غير أنه انتقل فيه من علم إلى علم ومن غريبة إلى غريبة ومن نكتة إلى نكتة كأنه تمسك بقول القائل: لا يصلح النفس إذ كانت مدبرة ... إلا التنقل من حال إلى حال فهو غريب في بابه عزيز عند طلابه فلخصه وأوله: ( الحمد لله الذي شرح صدر من تأدب . . . الخ ). Ancak kesin olarak müellif hattı olduğu belirtilen Ayasofya nr. 04110'nun 84a varağında eserin Rebîülevvel 769 tarihinde kaleme alındığını belirtilmektedir. Dolayısıyla bu tarih vefat tarihinde çok sonradır. Müellifin hayatını ise kaynaklar (d. 742 - ö. 808) olarak vermektedir. Ayasofya nüshasının vikaye sayfasıda da müellifin vefat tarihi tam olarak verilmekte ve yaklaşık 70 yıl yaşadığı belirtilmektedir. Buna göre müellifin vefatı 3 Cemâziyelûla 808'dir. Yaklaşık ömrü için verilen yıl da doğum ve vefat tarihleriyle(d. 742 - ö. 808) uyumludur. Dolayısıyla Kâtip Çelebî'nin verdiği bilgi müellifin doğum tarihinden de öncedir. Fakat Çelebî'nin aynı eserinde müellif ed-Demîrî'ye ait Şerhu Sünen-i İbn Mâce'ye dair bilgilerin olduğu kısımda ise müellifin vefat tarihi doğru verilmiştir. ...:سنن ابن ماجة .وشرحها: الشيخ كمال الدين: محمد بن موسى الدميري الشافعي المتوفى: سنة 808 ، ثمان وثمانمائة في نحو: خمس مجلدات سماه : ( الديباجة ) Detaylı bilgi için bk. Şezerâtü'z-zeheb... |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |