Hâşiye

Nüzûlü'l-ḡays fî şerhi lâmiyeti’l-acem

Yazar : İbnü'd-Demâminî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 575
Eser Adı Nüzûlü'l-ḡays fî şerhi lâmiyeti’l-acem
Eserin Anılan Diğer İsimleri Hâşiye alâ şerhi lamiyyeti'l-Acem; el-Fikrü'l-âriz alâ ğaysi'l-edeb ellezi insecem
Müellif Tam Künyesi Ebû Abdullah Bedruddin Muhammed b. Ebi Bekr Muhammed b. Ömer el-Mahzûmî ed-Demâmînî
Müellif Bilinen Kısa Adı İbnü'd-Demâminî
Yüzyıl (Hicri) 9.
Yüzyıl (Miladi) 15.
Vefat Tarihi Hicri 827
Vefat Tarihi Miladi 1424
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Reisülküttâb
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 00932-001
Varak Numarası 1b-44b vr.
Hattat-Müstensih Ali el-Enbârî
Yazma İstinsah Tarih 1020H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Hâşiye
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eser Ebü’s-Safâ Salâhuddîn Halîl b. İzziddîn Aybeg b. Abdillâh es-Safedî (ö.764/1363) tarafından et-Tuğrâî'nin (ö. 515/1121) hicrî 505(1111) yılında kaleme aldığı Lâmiyetü'l-Acem adlı manzûm eserine yazılan Ğaysi’l-mücessem fî şerh-i Lâmiyeti’l-acem adlı şerhin eleştiri mahiyetinde bir hâşiyesidir. Müellif eserin girişinde eseri neden kaleme aldığını uzunca anlatır. Girişte İskenderiye sâkinlerinde kendilerinin ilim talebesi olduğunu iddia eden bir grup insan Selahuddin Halîl es-Safedî'nin Lâmiyetü'l-Acem'e yazdığı şerhinin takdire şayan bir eser olduğunu ancak bir takım sıkıntılarının olduğunu belirtir. Nitekim müellif de esere dair bazı eleştirilmesi gereken yönlerinin ve onda birtakım düşüklüklerin olduğunu dile getirir. Hicrî 794 yılının sonlarında Mısır topraklarına seyahat ettiğinde orada bir müddet kaldığını ve bu eser üzerine bazı tetkiklerinin olduğunu belirterek Salah'ın bariz hatalara düştüğünü zikreder. Ondan bazı örnekler alıp redderek, bunlara karşı cevaplar vermeye çalışır. Eser "قال-اقول/kâle-ekûlu" tarzında kaleme alınmış bir şerhtir. Laleli Yazma Eser Ktp., Laleli nr. 1841'de yer alan nüshaya göre eser 19 (Muharrem) 795 tarihinde tamamlanmıştır.
Eserin Konu Başlıkları Eserde işelen konular ise şöyledir: [Mukaddime] [Konular] - Firkrin asilliği, yanlızlık, yol arkadaşlığı, gurbet, yüceliğin hakkını yerine getirme, zamanın yoldan geri çevirmesi, yiğit yoldaşlar edinmek, azınlık, temiz soylu kadınlar ve asil erkekler, aşk, sevgiliye özlem, izzet, talih, günler yüz dönmüşken bile hayatı beğenmemek, nefsinin değerini bilmek, kılıcın âdeti ve yiğitlik, alçak düşkün ruhlu insanların devlet sırlarına erişmesi, hadisilerin cilvelerine sabretmek, düşmanların en korkuncu, dünya eri, alemde vefanın tükenip, zulmün çoğalması, eğrinin doğru ile karıştırılması, tamamiyle bulanmış olan bir hayatın artığı ile geçinmek, kanaat, fani dünyada ebedi yaşamı arzulamak, sükût, yetişmiş ve terbiye olmuş kimsenin boş işlerden ve kimslerden uzak durması.
Eserin Telif Tarihi 19 (Muharrem) 0795H
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Genel