| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Tarîkat âdâbının yanında inanç esaslarını da konu başlıkları olarak müstakil olarak işleyen bu eseri âdâb/ahlâk ve itikad/inanç şeklinde iki ana bölüme hasretmek mümkündür. Müellif eserinin girişinde inad ve fesadın insanlar arasında yaygınlaştığını gördüğünde aralarındaki hicabın ortadan kaldırmak için bu eseri kaleme aldığını belirtmektedir. Müellifin bu ikili tasnifi bilgi ve davranış yönüyle düşüneleceği gibi, tarîkat erbabı çevresini inanç ve tarîkat âdâbı yönüyle düzeltmeyi amaçladığı da düşünüşebilir. Âdâb konusunda daha çok şeyhlik ve şartları, müridlik ve şartları, âdâbı vb. konular üzerinden meseleri anlatmaktadır. Eser her babda birer mukaddime ve dört fasıl olmak üzere toplam iki bab, iki mukaddime ve sekiz fasıldan ve alt başlık olarak dört makamı ihtiva eden bir hâtimeden müteşekkildir. Ancak inanç bölümünde bab başlığı olması gereken "sahih akide" başlığı "mukaddime" başlığı olarak verilmiştir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Birinci bab: Doğru İnanç. Mukaddime. 1. Fasıl: İsbât-ı zât. 1.-5. Usul: Allah'ın zatını, varlığını, kadim olduğunu, bâkî olduğunu, cevher, cisim ve araz olmadığını bilmek 6.-10. Usul: Allah'ın mekandan, cihetten münezzeh olduğunu bilmek, berî olduğunu, vahdâniyetini bilmek, teşbîhin nefyedilmesi. 2. Fasıl: İsbât-ı sıfât. 1.-5. Usul: Hayat, ilim, kudret, irâde, semi'. 6.-8. Usul: Basar, kelâm sıfatları, sıfatlarının kadim olması. 3. Fasıl: İsbât-ı ef'âl. 1.-4. Usul: Kulların fiilerinin yaratılması, Hz. Peygamber'in gönderilişinin ispatı, velâyetin ispatı, ashâb-ı kirâmın menâkıbı. 4. Fasıl: İsbât-ı sem'iyyât. 1.-5. Usul: Ölüm, kabir suâli, cennet ve cehennemin ispatı ve bu ikisinin varlığını iman, haşir ve neşrin, şefaatin ispatı. 6.-10. Usul: Sırât köprüsünün, mizân'ın, kevser havuzunun, ispatı. İkinci bab: [Âdâb]/Şeylik mertebesi Mukaddime: Hakikatin aynına ulaşmanın yolunda(tirikat) ihtiyaç duyulan ilim(bilgi)nin beyânı 1. [Fasıl/Bab]: İlimlerin tahsili. 2. [Fasıl]/Bab: Şeyhlik mertebesi. 3. [Fasıl]/Bab: Şeyhlik şartları. 4. [Fasıl]/Bab: Şeyhin âdâbları. 5. [Fasıl]/Bab: Müridin şeyhine karşı olan âdâbı. - Hâtime: Makamlar. 1.-3: Makâm-ı nefs, kalb ve ruh. |
