Tercüme-Şerh

Şerh-i sâd kelime-i imam ali

Yazar : Cemâl-i Halvetî

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 587
Eser Adı Şerh-i sâd kelime-i imam ali
Müellif Tam Künyesi Ebü'l-Füy'uzât Muhammed b. Hamidüddin b. Mahmûd b. Muhammed b. Cemaleddin el-Aksarâyî
Müellif Bilinen Kısa Adı Cemâl-i Halvetî
Yüzyıl (Hicri) 9.
Yüzyıl (Miladi) 15.
Vefat Tarihi Hicri 899
Vefat Tarihi Miladi 1494
Dil Arapça-Farsça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Ayasofya
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 04070
Varak Numarası 1b-73b vr.
Yazı Türü Talik-Nesih
Eserin Türü Tercüme-Şerh
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eserde adından da anlaşıldığı üzere Hz. Ali’nin 100 sözünün Arapça şerhi ve Farsça manzûm tercümesine yer verilmiştir. Eserde Arapça hikmetli sözlere altında da Farsça beyitler ve daha sonra da el-hisse başlığı aldında şârihin söz konusu sözle ilgili izahatı bulunmaktadır. Eserde sözler verilirken "kelime-i..." şeklinde kelime numarası Farsça verilmektedir. Bunun yanında şârih şerh kısmında da beyitlere yer vererek bunların tercüme veya açıklamalarını yapmakta sonrasında ise bazen de konunun kısa özetine yer vermektedir.
Eserin Konu Başlıkları Eserde anlatılan konular ve yer verilen bazı sözler ise şöyledir: 1-5. İman, kardeşlik, edeb, ahval, şükür. 6-10. İhsan, borç eda etmek, zühdün en faziletlisi, aile âdâbı, ana-babaya iyilik. 11-15. Güzel amelin ömre bereketi, sabır-zafer, perşembe ve cumartesi günleri, kişinin karnı/midesi, belanın dilden kaynaklanması. 16-20. Allah korkusundan dolayı ağlama, zekât vermenin malı bereketlendirmesi, ömrün kalan kısmı, ömrün sonu, tevekkül. 21-25. Günahları terketme, tevazu, meveddet, helâk edici üç şey: cimrilik, hevâ, ucub. 26-30. Hırs, âlimin ölümü, âhiret sevabının dünya nimetinden daha hayırlı oluşu, adalet, nefsin ve ruhun sebatları. 31-35. Ciddiyet, hilm, batıl ve hak, cehd/çaba, güzel ahlâk. 36-40. Çocukların ayrılığı, kadınlar ve erkeklerin süsleri, nefse muhalefet, dost, kadınların hayırlısı. 41-45. Neşenin devamı ve kardeşleri görme, rıza, akıl, evliyayı anmak, ölümü hatırlama. 46-50. İim, rızık, nefsin galebeleri esnasında hakkı gözetme, ilmin zevali, âlimin zühdü. 51-55. Cahilin susması, müminin ganimeti hikmetin bulunmasıdır, kardeşelerin ayrılığı, kalbin kasveti, kalplerin gıdası. 56-60. İlmin kemâli, gam ve ferahlık, dert ve deva, ilim meclisleri, çok konuşma, kabrin nuru. 61-65. Kişinin himmetis, mürûet, yalancı, sadaka, kalbin ümitsizliği nefsin rahatlığıdır… vb. [Sözler]: İslâm'dan daha büyük bir şeref yoktur; Tevbe'den daha çok kurtarıcı olabilecek bir şefaatçi yoktur.; Özrün tekrarı (eski) günahları hatırlattırır; Rahatlık ümitsizlikle beraberdir; Kişi dili yüzünden mahvolur; Nice çabalayanlar vardır ki zarardadır; Söyleyene değil, söylenilene bak; Allah kendi kadrini bilenlere merhamet eylesin; Kim kendisini ilgilendirmeyenleri talep ederse kendisini ilgilendirenleri de kaybeder; Bela esnasında sabırsızlık eksik çileyi arttırır; Düşmanlık kalbi meşgul eder; Edep aklın suretidir; İştahlıkta sıhhat yoktur; Vera'dan daha güzel bir kale/sığınak yoktur; Selamet'ten daha güzel bir elbise yoktur; Kişi bilmediğinin düşmanıdır; Şehvetin kölesi satın alınan bir köleden daha zelildir; Aklın zannı kehanettir; Ölçü kaçırıldığında tedbirde sapma olur; İhsan dili keser.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Genel