Şerh

Îzâhü'l-mübhem min lamiyyeti'l-acem

Yazar : Ebû Cum'a

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 612
Eser Adı Îzâhü'l-mübhem min lamiyyeti'l-acem
Eserin Anılan Diğer İsimleri Şerhu lâmiyeti’l-acem
Müellif Tam Künyesi Ebû Cum'a/Cemaa(İbn Cümâa) Saîd b. Mes'ûd es-Sunhacî el-Mezâkeşî
Müellif Bilinen Kısa Adı Ebû Cum'a
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 990'dan Sonra
Dil Arapça
Kütüphane Adı Âtıf Efendi Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Atıf Efendi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 02190
Varak Numarası 1b-115a vr.
Hattat-Müstensih Muhammed b. Sellâm el-Feyyûmî el-Ezherî eş-Şâfiî el-Mes'ûdî
Yazma İstinsah Tarih 992H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Şerh
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eser Ebû İsmâîl Müeyyidü’d-dîn el-Hüseyn b. Alî b. Muhammed b. Abdi’s-Samed el-İsfahânî el-Münşî el-Vezîr et-Tuğrâî'nin (ö. 515/1121) hicrî 505(1111) yılında kaleme aldığı Lâmiyetü'l-Acem adlı manzûm eserinin şerhidir. Eser 14 Rebîüssânî 990 tarihinde Pazar günü (tesvîd/karalama halinden) temize çekilmiştir. Şârih eseri önceki şarihlerin kısa veya uzun olsun tüm şerhleri asıl maksada hasıl olamadığını belirterek Sultan Ebü'l-Abbâs Ahmed b. el-Meliki'l-Eşref Ebî Abdillah Muhammed el-Hasanî'nin isteği üzerine kaleme almış ve eseri ona ithaf etmiştir. Şârih bu eserinde öncelikle ilgili beyiti müstakil olarak zikreder ve "اللغة/el-lüğa" başlığı alıtında bu beyitte yer alan kelimelerin anlamlamlarını tek tek verir. Sonrasında ise "المعنى/el-ma'nâ" başlığı altında metnin genel şerhine yer verir. Burada çokça beyit ve şiire yer verilmiştir. Son olarak ise "الإعراب/e'l-i'râb" başlığı altında da kelimelerin tek tek irab şerhini yapar.
Eserin Konu Başlıkları Eserde işelen konular ise şöyledir: [Mukaddime] [Konular] - Firkrin asilliği, yanlızlık, yol arkadaşlığı, gurbet, yüceliğin hakkını yerine getirme, zamanın yoldan geri çevirmesi, yiğit yoldaşlar edinmek, azınlık, temiz soylu kadınlar ve asil erkekler, aşk, sevgiliye özlem, izzet, talih, günler yüz dönmüşken bile hayatı beğenmemek, nefsinin değerini bilmek, kılıcın âdeti ve yiğitlik, alçak düşkün ruhlu insanların devlet sırlarına erişmesi, hadisilerin cilvelerine sabretmek, düşmanların en korkuncu, dünya eri, alemde vefanın tükenip, zulmün çoğalması, eğrinin doğru ile karıştırılması, tamamiyle bulanmış olan bir hayatın artığı ile geçinmek, kanaat, fani dünyada ebedi yaşamı arzulamak, sükût, yetişmiş ve terbiye olmuş kimsenin boş işlerden ve kimslerden uzak durması.
Eserin Telif Tarihi 4 Rebîüssânî 990 Pazar
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk