Şerh
Cevhere-i behiyye-i ahmediyye fî şerhi'l-vasiyyeti'l-muhammediyye
Yazar : Kadızâde el-İslâmbolî
Detaylar
| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 668 |
| Eser Adı | Cevhere-i behiyye-i ahmediyye fî şerhi'l-vasiyyeti'l-muhammediyye |
| Eserin Anılan Diğer İsimleri | Şerh-i vasiyetnâme-i birgivî |
| Müellif Tam Künyesi | Kadızâde Ahmed b. Muhammed Emîn el-İslâmbolî/el-İstânbûlî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Kadızâde el-İslâmbolî |
| Yüzyıl (Hicri) | 12. |
| Yüzyıl (Miladi) | 18. |
| Vefat Tarihi Hicri | 1197 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1783 |
| Dil | Türkçe |
| Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Mihrişah Sultan |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00244 |
| Varak Numarası | 1b-202b vr. |
| Hattat-Müstensih | Muhammed Ârif b. Süleymân |
| Yazma İstinsah Tarih | 1209H |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Şerh |
| Eserin Baskısı | İstanbul: İzzet Efendi Matbaası, 1290. 261 s. |
| Eserin Çevirisi: Türkçe | Birgivi Vasiyetnamesi Kadızade şerhi, (günümüz Türkçesine) çev. A. Faruk Meyan, İstanbul: Bedir Yayınevi, 1974, 349 s |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser Muhyiddin Muhammed b. Pîr Ali el-Hanefî el-Birgivî (ö. 981/1573)’nin Vasiyetnâme adlı Türkçe eserinin aynı dilde kaleme alınmış şerhidir. şârih eserinin girişinde Birgîvî'nin bu eseri için şu tanımlamayı yapar: "... usûl-i dîniyye'den ekseri akâid-i Ehl-i sünneti müştemil, ilm-i ahlâk'dan ümmehât-i mehâsin-i ahlâkı hâvî ve furû'-u şer'iyye'den bilmesi ehemmu muhimmât olan mesâil-i nefîseyi câmi'..." devamında şârih bazı dostlarının isteği üzerine, eserin "bazı mahallini hall ve bazı müşkillerini îzâh" için müfid bir şerhine muhtaç olunduğunu ifade ederek şerhi kaleme almıştır. Eserin sonunda şârih Birgivî'nin metnin şerhini bitirdikten sonra evlenmek isteyen dostlara bir nasîhat amacıyla "nasîhat" başlığı altında kısaca evlilik âdâbına değinir. |
| Eserin Konu Başlıkları | A. İman: (İman esasları) 1. [Allah'a iman]: Selbî ve sübûtî sıfatlar. 2. [Meleklere iman]: Cebrâil, Azrâil, İsrâfîl. 3. Kitaplar[a iman]. 4. Allah'ın elçileri[ne iman]: Hz. Muhammed: miraç, eşleri ve çocukları, vahyin gelişi, evliyanın kerameti, [hulefâ-i râşidîn]: Ebûbekir, Ömer, Osman, Ali. 5. Kabir azâbı ve [âhirete iman]: Kıyamet alametleri, kıyamet, mîzân, sırât, havz(-ı kevser), cennet ve cehennem. 6. Kaza ve kader[e iman]. 7. İman, İslâm, mezhepler, din ve millet. 8. Ef'âl-i mükellefîn: Farz, vâcip, mübah, haram, mekrûh, sünnet, müstehab. B. Ahlâk. 1. Ahlâk-ı zemîme ve ahlâk-ı hamîde. 2. Takvâ. 3. [Uzuvların afetleri]: Kulağın, gözün, elin, karnın(mide), cinsellik uzvunun, ayakların, dilin, sövme/küfretmenin afetleri. 4. Küfür lafızları. 5. Ahiret yoluna sâliklere vasiyet/nasîhatler. C. Fıkıh. 1. [Ölüm]: Ölümü yaklaşanlara ve vefat edenlerle ilgili vasiyet/nasîhatler, iskât-ı salat, kabri kazma, kefenleme, cenâzeyi yıkama, cenâze namazı kılma, kabirde ölü için Kur'ân okuma, (ölünün) oruç kefâreti ile ilgili hususlar, telkîn. 2. [Taharet]: İstincâ, abdest: farzları, sünnetleri, mekruhları. Abdesti bozan şeyler, gusül: farzları, sünnetleri, vacipleri. 3. Namaz: Namazın dışındaki(şart) ve içindeki(rükûn) farzları, vacipleri, sünnetleri, mekruhları, namazı bozan davranışlar, tahiyyât ve teşehhüd, salavatlar, senâ ve istiftâh(sıbhâneke duası), kunût, müsebbiât-ı aşere(namazlardan sonraki sure ve ayetlerden oluşan dualar). 4. Hayız halleri, nifâs, teznîb: ikiz doğuran kanıdının nifası. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Genel |