Telif

Risâle fî hakki mes'eletü'l-ihtiyâri'l-cüz'iyyi

Yazar : Maksud Efendi

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 720
Eser Adı Risâle fî hakki mes'eletü'l-ihtiyâri'l-cüz'iyyi
Müellif Tam Künyesi Maksud b. Şah es-Süleymânî
Müellif Bilinen Kısa Adı Maksud Efendi
Yüzyıl (Hicri) 13.
Yüzyıl (Miladi) 19.
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Kasîdecizâde
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 00672-010
Varak Numarası 81a-91a vr.
Hattat-Müstensih Çavuşzâde Ali b. Hüseyin et-Trabzonî
Yazma İstinsah Tarih [Şevval-Zilkâde] 1177H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Telif
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri el-İhtiyârü'l-cüz'î meselesi hakkında kulların fiilleri, irâde, kudret, cüz'-i ihtiyârî, fail-fiil ilişkisi, kesb, teklîf, kaza-kader, saadet-şekâvet vb. konuları işleyen bir eserdir. Eserin girişinde müellif ülema arasında ihtiyâr meselesinin çok meşhur olduğunu ancak birçok kitapta bu konuda ihtilaftan başka bir şey olmadığını belirterek, bu mevzu kaza ve kader meselesine kadar uzanmaktadır. Ki kader konusunda bazılarının ya i'tizal eylediğini ya da mahza cebr görüşünü benimsediğini; bu minval üzere de muhakkik ve mudakkiklerin görüşlerini irad etmek istediğini belirtmektedir. Eser bir matla', iki maksad ve bir makta'dan müteşekkildir. Eserde özellikle son kısımlarda ilgili meseleler hakkında sûfîlerin de görüşlerine yer vermesidir. Eserde bahsi geçen bazı kaynaklar, şahıslar ve zümreler ise şöyledir: Felâsife/hukemâ, kutubü't-tasavvuf, Cebriyye, Kaderiyye, Mu'tezile, Mâturîdiyye, Eş'ariyye, Ehl-i sünnet, Kâdî Ebû Bekir el-Bâkillânî, Tefsîru'l-Beyzâvî, el-Kâdî, el-Üstaz, Beyhâkî, Hz. Ali, Erbâbü'l-kâşife, Cüneyd-i Bağdâdî, Kitâbu Menâzili's-sâirîn vb.
Eserin Konu Başlıkları [Mukaddime] Matla': Kulların fiileriyle ilgili görüşler. Birinci maksad: Bozuk/yanlış görüşlerin ibtali. İkinci maksad: Ehl-i sünnet ve'l-cemâatin kahir ekseriyetinin görüşünün tahkiki. Makta': Kesbin tatbîki.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Kelâmî Ahlâk