Katalog Türü | Ahlak |
Eser Numarası | 94 |
Eser Adı | Ravzatü'l-envâr |
Müellif Tam Künyesi | Ahmed Hayâlî |
Müellif Bilinen Kısa Adı | Derviş Hayâlî |
Yüzyıl (Hicri) | 9. |
Yüzyıl (Miladi) | 15. |
Vefat Tarihi Hicri | 853 |
Vefat Tarihi Miladi | 1449 |
Dil | Türkçe |
Kütüphane Adı | Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi |
Koleksiyon Adı | Fatih |
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 02633 |
Varak Numarası | 1b-66b vr. |
Yazı Türü | Nesih |
Eserin Türü | Nazîre |
Eserin Baskısı | haz. M. Fatih Köksal, İstanbul: Kitâbevi, 2003. |
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | 2179 beyitten müteşekkil eser Hacû-yı Kirmânî'nin, Nizâmî’nin Mahzenü'l-esrâr'ına nazîre olarak yazdığı Ravzatü'l-envar adlı eserinin tercümesidir. Yirmi makaleden oluşan eser on altı hikâyeyle konular işlenirken mesajların zihinde yer etmesi açısından zenginleştirilmiştir. Bu hikâyeler ağırlıklı olarak tasavvufî ve felsefî hikâyelerdir. "Makale"ler de kâmil insan, aşk, dünyanın geçiciliği, akıl, haya (utanma), adalet ve cömertlik vb. ahlâkî konulara yer veren hikâyeler mevcuttur. Hikâyelerin arasında ilahî aşk, akıl, adalet, edep, sûfîlerin hususiyetleri işlenmiş; eserde her bölümün nihâyetinde belli başlı mesajlar verilmiş ve birtakım çağrılar yapılmıştır. Bu itibarla eser "nasihatnâme" ve "ahlâkî mesnevî" türü eserler içerisinde yer alabilecek mahiyettir. |
Eserin Konu Başlıkları | Münâcât. Naat. Kitabın telif sebebi. Sultan Murad’a övgüler. Eserde yer alan hikâyelerde işlenen konular: 1-5. (Bir işe) ehil olmanın ve aklın önemi, şeyh Cüneyd-i Bağdâdî ve Şiblî menkıbesi, Şiblî'nin Cüneyd'e cevabı, gaflet, tevazu. 6-9. Kibir, Hz. Peygamber'in, torunu Hz. Hasan ile ilgili bir hikâyesi, evliyadan biri eliyle haramî birinin kurtarılması, şairin rüyası. 10-13. İskender ile Aristo'nun konuşması, Hz. Ömer ile ihtiyar bir çalgıcının hikâyesi, Hasan-ı Basrî ile Râbiatü’l-Adeviyye’nin konuşması, peygamberlik hakkında sorulan soruya Aristo'nun verdiği cevap. 14-17. Bir kocakarının Melikşah ile hikâyesi, Tay kabilesinin cömertliği, kibir ve tevazu, keklik ile üveyik (kuşu)nun hikâyesi, akıl ve bilgelik. |
Notlar | Detaylı bilgi için bk. Emine Yeniterzi, “Anadolu Türk Edebiyatında Ahlâkî Mesneviler”, Türkiye Araştırmaları Dergisi, V/10 (2007), s. 433-468. |
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |