| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 98 |
| Eser Adı | Miftâhu'l-ferec |
| Eserin Anılan Diğer İsimleri | Dîvân-ı cemâlî |
| Müellif Tam Künyesi | Cemâlî Hürrem |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Cemâlî-i Karamânî |
| Yüzyıl (Hicri) | 9. |
| Yüzyıl (Miladi) | 15. |
| Vefat Tarihi Hicri | 860 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1456 |
| Dil | Türkçe |
| Kütüphane Adı | Hacı Selim Ağa Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Kemankeş |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 00447 |
| Varak Numarası | 3b-182a vr. |
| Hattat-Müstensih | Hacı Efendi |
| Yazma İstinsah Tarih | 920H |
| Yazı Türü | Talik |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Baskısı | haz İ. Çetin Derdiyok, Adana, 1998. |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Divân-ı Cemâlî olarak anılan ve Sultan II. Mehmed'e sunulan eser çeşitli hikâyelerle birtakım bilgiler verir. Sultana övgüler bölümü siyasetnâme karakterini gösterir. Bunun akabinde "şiir" ve "aşk" konusunda iki bölüm yer alır. Daha sonra ise "Ağâz-ı Nesâyih" ibaresiyle gelen bir başlık altında 1168 - 2066. arasındaki beyitte de hadisler ve âyetlerin delâleti ışığında çeşitli nasihatlere yer verilir. Eser 4954 beyitten müteşekkildir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Kasîde Münâcât 1-4. Tanrı tarafından verilen (baş, göz, kulak, dil, el, ayak gibi) altı emanetin hayırlı yollarda kullanılması, dünya malına önem vermeme, açgözlülükten uzak durma, (hevay-ı) nefsi dinlememe(uymama). 5-8. İstişare, yalan söyleme, günahlardan uzak durma, gurur. 9-12. Hırs, haset, arkadaş seçme, iyilikte devamlı olma. 13-16. Yaşlılara hürmet gösterme, başkasının ayıbıyla ilgilenmeme, âdâb ve erkâna riayet etme, cömertlik. 17-20. İftira, kalp kırmama, sabır, anne-babaya saygı gösterme. 21-23. İlim tahsil etme, kin gütmeme, ölenleri iyilikle anma. Eserde "matla-i kelâm" ibaresiyle başlıklandırılan bölümde ise insanların 10 kötü "sıfat"/vasıf’ına yer verilir. Bu sıfatlar ise şunlardır: 1. Sıfat: pintilik yapma. 2. Sıfat: Tûl-i emel sahibi olma. 3. Sıfat: Kibir. 4. Sıfat: Başkalarında kusur arama. 5. Sıfat: Bir konuda düşünmeden hareket etme . 6. Sıfat: İçki içme. 7. Sıfat: Namaz ve orucu terketme. 8. Sıfat: Hayasızlık. 9. Sıfat: Zina etme. 10. Sıfat: İkiyüzlülük. |
| Notlar | Detaylı bilgi için bk. Emine Yeniterzi, “Anadolu Türk Edebiyatında Ahlâkî Mesneviler”, Türkiye Araştırmaları Dergisi, V/10 (2007), s. 433-468. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Dinî,Tasavvufî Ahlâk |
